د. مەدیحە سۆفی / ئەلمانیا Image: Pixabay گۆڕانی کەش و هەوا و بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی بەرگەی گۆی زەوی بەگشتی، کاردانەوەی نەرێنی تایبەتی لەسەر جەمسەری سەهۆڵبەندانی باکور، کە پێی دەوترێت ئارکتیک Arctic هەیە. وشەی ئارکتک لە وشەی (arktos)ی یۆنانیەوە هاتووە و بە مانای ورچ دێت، کیشوەری سەهۆڵبەندانی باکووریش ژینگەیەکی لەباری گونجاوە …
درێژهبرێكست، له جادووخستنی خهونێك
ئیسماعیل حهمهئهمین Image: DANIEL DIAZ ١ نوسهری ئهكادیمی سویسری (یاكۆب بوركهارد) له ساڵی ١٨٦٠ كتێبێكی نووسی لهژێر ناوی (شارستانێتی ڕێنیسانس له ئیتاڵیا) و لهو بڕوایهدا بوو؛ ئیتاڵیای سهدهی پانزه شوێنی لهدایكبوونی (مرۆڤی ڕێنیسانس)ه. چونكه پێشتر مرۆڤی سهدهكانی ناوهڕاست؛ “تهنها هۆشمهندی لهو چوارچێوهیهدا قهتیس بوو كه سهر به ڕهگهزێكی دیاریكراو، گروپێك …
درێژهوێنه كوژراوهكانى ژن و مێردى كورد
خوێندنهوهیهكى دهروونشیكارى پهیوهندى نێوان ژن و مێردى كورد پێشرهو عهبدوڵڵا Photo: Luizmedeirosph پرۆسهى هاوسهرگیرى له كۆمهڵگهى كوردیدا، پرۆسهیهكى ئاسان و سانایه به بهراورد به رۆژئاوا، ئهمهش بهشێكى پهیوهسته بهو مهستبوونهى كچان و كوڕانى ئێمهوه كه تێیدهكهون و نهیانتوانیوه له سیحرى وێنهكانى ناو زهین قوتاریان ببێت. ئهوهى مهبهستمه ئهوهیه كه له …
درێژهوزە چەتری دەسەڵاتە
د. مەدیحە سۆفی Image: drpepperscott230 توانای مرۆڤ بۆ زانینی ڕاستیەکان، بۆ پێشبینیکردنی سبەینێ، بۆ یەکاڵاکردنەوەی دیاردەکان، بۆ بوێری بڕیاردان، بۆ دانانی پلانی دابینکردنی ئاسایشی نیشتیمانی، بۆ گەشەکردن، بۆ هەنگاونانی دروست بەرەو داهێنان، بەرەو بەرهەمهێنان لەسەر بنەمای زانست پێویستی بە بەردەستبوونی تەکنەلۆژیای نوێ و شارەزایی و پسپۆرییە. هەروەها پێویستی بە توانایەکی …
درێژهجورئهتی ڕهخنهگرتن
له «ئیمان و جهنگاوهرانی»یهوه تا «ئایدۆلۆژیست» زانیار محهمهد بهگوتهی (واڵتهر بنیامین) «بیركردنهوه بریتییه له جورئهتی نائومێدی». (سلاڤۆی ژیژهك) ئهم تێزه له (بنیامین) وهردهگرێت و دهیكاته ناونیشانی یهكێك له كتێبهكانی بهناوی «جورئهتی نائومێدی». (ژیژهك) دهڵێت گرنگه نائومێد بین و هیوای درۆ و ساخته نهگرینهبهر. (ژیژهك) تا سهر پلهی سفری ئومێد دهڕوات …
درێژهکتێبی “فهلسهفهو فهیسبوک: رامانێک لە بوونێکی ئەندێشەیی”
لە هەوڵێکی نوێی نووسەر و توێژەر نەوزاد جەمال، ئەم کتێبە هاوچەرخەی، لێکۆڵینەوەیەکە لەبارەی پەیام و ناوەڕۆکی. نووسەر بەم دێڕانەی خوارەوە کورەتەیەکی بۆ ترانسکولتوور باسکرد. بڵاوکردنەوە ناوهندی رهههند، سلێمانی،2019. نووسینی: نهوزاد جهمال بەرهەمەنوسینێکی نوێییە سەبارەت بە جیهان و کۆمەڵگای فەیسبوک. نووسەر لەم کتێبەدا هەوڵیداوە بەشێوازو میتۆدی دیاردەناسی (فینۆمینۆلۆجی) گەنگەشەی چییەتی و …
درێژهدیموکراسى لە كۆنتێكستی ( فەلسەفەى کۆمەڵناسى)
شەونم یەحیا Photo: Harut Movsisyan ئامانج لەم لێکۆلێنەوەیەدا، چەمکى دیموکراسى و ماهیەتى دیموکراسى بەپێ قۆناغەکان و زەمینەى دروستبوونى لە کۆمەڵگەى کوردیدا و جیاکردنەوەى کۆمەڵگەى دیموکرات لە نادیموکرات، سیستەمەکانى ئەنتى-دیموکراسى و گرفتەکانى، ئاراستە فکرییەکانى دەربارەى دیموکراسى لەنێوکۆی فەلسەفەى کۆمەڵناسیدا شیکردنەوەیان بۆ دەکەین. لەرووى میتۆدۆلۆژییەوە پشتمان بە میتۆدى مێژوویى و شیکردنەوە و …
درێژهپرۆژەی بەنداوەکانی باشوری ڕۆژهەڵاتی ئەنادۆڵ
کورتەیەك لە تێزی Güneydoğu Anadolu Projesi – GAP د. مەدیحە سۆفی Photo: Arek Socha هەر لە کۆنەوە دابینکردنی ئاو و دۆزینەوەی دەروازەی گەیشتن بە سەرچاوەی ئاو مەرجی گەشەی کۆمەڵایەتی و سەرهەڵدانی شارستانیەت و نیشتەجێبوون بووە، لەگەنەی روباری دیجلە و فوراتیش کە بە مێزۆپۆتامیا ناسراوە، یەکەم لانکەی شارستانیەت بووە لە سەردەمە …
درێژهئەخلاق و یاسای ئاسنینی چێژ و ئازار
موحەمەد ئەحمەد Photo: JL G سەرچاوەی ھەموو کردەیەکی مرۆڤ پاڵنەرەکەی چێژ یان ئازارە. ھەموو کردەیەک کە مرۆڤ دەیکات یان بۆ ئەوەیە لە ئازار دوور بکەوێتەوە، یانیش لە چێژ نزیکبێتەوە. (ھەر کردەیەک کە بە خەیاڵت دادێ بیھێنیتەوە ناتوانێت لە چێژ و ئازار بەدەریان بکەیت) ئیتر (حەز لە چێژ و ترس لە …
درێژهرۆژهەڵاتی ناوەڕاست: چەقی ململانێکانی جیهان
کۆژین سدیق Photo: Peggy und Marco Lachmann-Anke ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست ناوچەیەکی جوگرافی پێکدەهێنێت، كه بریتییه لە: ئەفغانستان، پاکستان، ناوچەکانی قەوقاز، ئاسیای ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا. تەنانەت ھەندێجاریش وهك ڕۆژھەڵاتی نزیک ناودهبرێت. لەڕووی ھەڵکەوتەی جیۆپۆڵێتیک و ستراتیژییەوە، یەکێکە لە ناوچە گرنگ و دەوڵەمەندەکانی جیھان. لە مێژوودا، بەتایبەت لەدوای سەدەی بیستەوە، کێشە و …
درێژه