فیكر

د. نەوزاد جەمال پ: پێناسەی فەیلەسوفی دەستکرد چییە؟ و: باشترین پێناسە، بەندە بەوەی وەسفی چیدەکەین: ژ.د. وەک فەیلەسوف؛ سیستمێکی دەستکردە کە سەرقاڵی فەلسەفەیە.  ژ.د. بابەتێکە لەلایەن فەیلەسوفەکانەوە توێژینەوەی لە بارەوە دەکرێت. ئەو فەیلەسوفانەن کە توێژینەوە لە بارەی ژ.د. دەکەن. ژ.د. سیستمێکە کە سەرۆکاری لەگەڵ فەلسەفاندن و بەڵگەسازییدا هەیە، چەمکەکان شرۆڤەدەکات، …

دکتۆر نەوازد جەمال وەکچۆن لای ئێمە باسی گرفت و قەیرانی پەروەردەوفێرکردن دەکرێ، لە وڵاتە پێشکەوتووەکانیش پەروەردە لە قەیراندایە. بەڵام، بەردەوام لەوێ رەخنەی زانستیی دەکرێت، ئەلتەرناتیڤی فەلسەفی نوێ دەخرێتەڕوو. من پسپۆڕیی پێداگۆجیی نیم، بەڵام لەبەرئەوەی چمکێکی پەروەردە لە فەلسەفەوە هاتۆتەدەر، بایەخی پێدەدەم و لەبارەیەوە ئەنووسم. گرفتی من، لەگەڵ “هزر و گوتاری …

د. نەوزاد جەمال ***** فەیلەسوفی روسی-ئینگلیزی ‘ئایزیا بەرلین[1] لە وتارێکی((1953 شێوازی بیرکردنەوەی ‘ژیژکئاسا’ و ‘رێویئاسا’ لای فەیلەسوف و نووسەرەکان پۆلێندەکات. میتافۆر/خوازەی بیرکردنەوەی ‘ژیشک’ و ‘رێوی’ لە شیعرێکی دێرینی یۆنانی ‘ئەرشیلۆکوس’ وەرگرتووە. ئەگەرچی، ‘بەرلین’ ئەو خوازەیەی تەنها وەک گەمەیەکی زمانەوانی خستووەتەڕوو، بەڵام دواتر بەجیدی باسی لێکراوە[2]. بیرۆکەکەی ‘بەرلین’ بەسادەیی بریتییە لە …

نەوزاد جەمال جیاکردنەوەی ‘واقیع’ لە ناواقیع و راستی لە ‘خەون’ لە هەموو کاتێک پێویسترە. ژیانکردنی نێو تۆڕەکان ژیانێکی تەریب بەوەی کە “هەیە”، هەر ئەوەشە کە وامان لێ بکات بپرسین: واقیع چییە؟  پێش هەڵبژاردن- هەرێم- بە وتارێک دووپاتم کردەوە کە هەرچییەک رووبدات و ببێت، چیتر ئێمە داناچڵەکێنێت. ئینجا، ئەوە بەهۆی مردنی-هزری/هۆشەکی …

نەوزاد جەمال پوختە سینەما و بەرهەمهێنانی فیلم، بەپلەی یەکەم کارێکی هونەرییە و پێویسته‌ بە پێوەر و بەها هونەرییەکانی سینەما هەڵبسەنگێنرێت. بەڵام، بەدیوێکیتردا پیشەسازی سینەما وەک ‘هێزێکی نەرم’ بەشێکە لە ستراتیجییەتی نیشتمانی و دیپلۆماسی هونەریی/کولتووریی وڵاتان. هه‌روه‌ك بەکارهێنانی سیاسییانەی هونەر، ئەدەب و زانست، راستییەکی مێژووییە. له‌گه‌ڵ ئه‌وه‌شدا ئەرکی سینەما لە ستراتیجییەتی …

سەرنج لەسەر بابەتەکەی د. هاشم ساڵح نەوزاد جەمال لە وتارەکەیدا سەبارەت بە ئیمانوێل کانت؛ ”ئەو کتێبانەی کە نەخشەی بیری مرۆڤیان گۆڕی” کە (١٦ی حوزەیرانی ٢٠٢٤) لە رۆژنامەی ‘شەرق ئەوسەت’، نووسەر و وەرگێڕی ناسراو ‘هاشم ساڵح’ لە رێی ئەو وتارەوە ڕۆڵی فەلسەفەی ڕەخنەیی کانت’ هەوڵدەدات چارەسەرکردنی واقیعێکی سیاسی نالەباری جیهانی ئیسلامی …

جوان عزەت هه‌ر ژ سه‌رده‌مێ سۆكرات بگره‌ هه‌تا دگه‌هیته‌ سه‌رده‌مێ ده‌ستهه‌لاتداریێ دیرۆكا مرۆڤاهیێ دگوت: “هزر و فه‌لسه‌فه‌ ئه‌قلى وێران دكه‌ت”. نها ژى هه‌مان ئه‌و خواندنه‌ ل سه‌ر هزر و فه‌لسه‌فێ خوه‌ دووباره‌ دكه‌ن.  ب تایبه‌ت سیسته‌مێن ده‌ستهه‌لاتدارى ترس ژ هزر و فه‌لسه‌فێ هه‌یه‌. نه‌مازه‌ ئه‌و جڤاكێن وه‌هما هزرى ژ خوه‌ …

ئەگەر ئەز وەکۆ ژن د هشمەندیا وێ چەندێ دا نەبم، کو رەگەزەکا داگیرکریمە! گرنگە ب سەلمینم.            “جوان عزەت” جوان عزەت ژیان ب خوە ل سەر سێکۆچکا “ئەڤین، ئازادى و بەرپرسیاريێ” هاتیە زمان، نە گرنگییدان ب رەھ و ریشالى یا  ڤێ سێکۆچکێ دەرگەهى ل بەر سێکۆچکا “نە حەزکرن، بندەستى و بێ …

جوان عزەت رۆشنبیرێ ئازادیخواز کییە؟ ئەڤە ئێک ژ پرسیارێن گرنگ و پێویستە کو هەر ئێک ژ مە ل خوە بکەت. رۆشنبیرێ ئازادیخواز، ئەوە ئەوێ خوە ل سەروویا هەر تشتەکێ دناڤ واقیعیدا رووددەت ببینیت. ئێک ژ خالێن گرنگ یێن رۆشنبیرێ ئازادیخواز ئەوە، کو دگەل خواندنا “نها/ ئێستا” بژیت. راڤەکرن و هزرکرن …

– فردریك نیتشەی نەفرەتی، مارتن هایدیگەری درۆزن، میشێل فوكۆی دێوانە – شوان ئەحمەد بەرایی: وەك چۆن كتێبخانەكان پڕن لەكتێبی باش و لە تێكستی چێژبەخش، بەو جۆرەش خاڵی نین لە بەرهەمی خراپ و لە نوسینی هەڵیتوپەڵیت. چۆن بە سەر كتێبی گرنگ و تایبەت و سەنگیندا دەكەوین، ئاوەهاش دەرگیری كتێبگەلێك دەبین كە …