شیكاریی

یوسف ئیسماعیل پێشەکی بۆ ئیمانوێل کانت Kant Immanuelو بەرهەمە فەلسەفییەکانی ئیمانوێل کانت بەشێوەیەکی بەرفراوان وەک یەکێک لە گەورەترین فەیلەسوفەکانی هەموو سەردەمێک دادەنرێت، کە بە بەشدارییە پێشکەوتووەکانی لە چەندین بواری فەلسەفەدا ناسراوە. لەوانە، میتافیزیک، ئیپیستمۆلۆژی، ئەخلاق، جوانناسی.  کانت لە ساڵی ١٧٢٤ لە شاری کۆنیگسبێرگ لە ویلایەتی پرۆسیا لەدایک بووە، زۆربەی ژیانی لە …

د. مەدیحە سۆفی گۆی زەوی بە هەردوو نیوەکەیەوە، چ نیوەی خوارەوەی و ج نیوەی سەرەوەی بە کێشە و ئەستەنگی جۆراوجۆری ئەم سەردەمە تەنراوە، سەرچاوەی سەرەکی کێشەکانیش خۆی لە سەپاندنی دەسەڵاتی ئابووری و پاشان سیاسی دەبینێتەوە. تاڵانکردنی سامانی سروشتی بەتایبەتی وزە و ئاکامە دژوارەکانی؛ کاردانەوەی نەرێنی بەسەر ژینگەی هەموو جیهاندا هەیە، …

بەهێیە بارام گرینگیەکی تری ناسینی خود بریتیە لە خۆشەویستی بۆ خۆت. واتا مرۆڤ کاتێک ئاشنا دەبێت بە خودی خۆی، خۆی خۆشدەوێت و هەستی خۆ بەکەم زانینی بەرامبەر بەخۆی نییە، جونکە خۆی خۆشدەوێت، ئەو کەسانەی خۆیان خۆشدەوێت ئەگەر لە ژینگە کۆمەڵایەتیەکەی تووشی خۆشەویستی ڕەگەزی بەرامبەر بوو  لە دڵەڕاوکێ و نائارامی ناژی، …

جوان عزەت، كەنان بليج كەنان بليج: پرسيارى يەكەم/ فەڵسەفە چييە؟ جوان عزەت: وەڵامدانەوە/ مژارى فەڵسەفە مژارێكى گرنگ و ئاڵووزە، بەڵام ئەو مرۆڤەى كە دەبێتە منداڵى فەڵسەفە دەبێ شرۆڤەكاريەكان زور بە ئاسانى بگەينێتە مرۆڤ و كۆمەڵگا. ئەگەر بڵێين فەڵسەفە چييە؟ وا ديار دەبێت فەڵسەفە، لە هەر قۆناغ و سەردەمێك خەريكى دروستكردنى …

دلێر محەمەد نوری بانگخواز ئەو پیاوە ڕیشنە ڕێکپۆشەیە، کە جبەیەکی عەرەبی، پەتی، ئیسلامی بە عەمامەیەکەوە ئەپۆشێ، یان بە ڕیش و سمێڵێکی تەنک و جلی کوردی و مشکی و جامانەوە، یاخود بەبێ ڕیش و سمێڵ و قات و بۆینباغەوە، لە شاشەکانەوە دەردەکەوێت. ئامانج لە وتەکانی بانگخواز ڕەشباوەڕی و  ئایینین بەڵام هەمیشە …

دۆستۆیڤسكی، بەیان سەلمان   رەفیق سەعید بەراوردێك لە نێوان دوو كتێب كە جیاوازی نوسینیان سەدەیەكە لە زەمەن دەبێت. یەكێكیان ڕۆمانە و ئەوی تریان ژیاننامەیە. نوسەرەكان:  دۆستۆیڤسكی ”گەورە ڕۆمانووسی ڕووسی و جیهانییە” مرۆڤ دۆست و ژیان دۆستێكە بێ جیاوازی بوونەوەرەكان. دۆستۆیڤسكی ی بروای وایە دادوەرەكانیش بەدەرنین لە تاوان، وەك خۆی دەڵێت: …

دڵشاد کاوانی پێشەکی پرسیاری سەرەکی کە ڕۆڵێکی گرنگ دەگێڕێت لە دیاریکردنی سروشتی مەعریفە بریتییە لە “بۆچی فێردەبم، بۆچی پێویستم بە فێربوونە؟” پرسیارێکە کە ڕەنگە زۆربەی خەڵک لە خۆیان کردبێت. دەیانەوێت بزانن بۆچی فێربوون گرنگە ئایا تەنها بۆ چێژبینیە، یان لەبەر پێویستییە، یان ڕوونتر بڵێین ناچاری زانینی زانستین. بەها و مانای هەموو …

دڵشاد کاوانی ئەگەر مرۆڤایەتی سەر بە تاکە کولتوورێک بێت ئەویش مرۆڤبوونە، کە پشکی شێری لە سەختی و دەردە هاوبەشەکانی لە سروشتەوە وەرگرتبێت، ئەی بۆچی نەتەوەکان بەگشتی و نەتەوە سەردەستەکانی وەک ئینگلیز و ئەمریکی و چین و ڕووسی و چەندین نەتەوەی دیکە مەیل و حەز و ئارەزووی ناسیۆنالیستی بەهێزیان هەیە؟ ئایا ناسیۆنالیزم …

بەیان سەلمان لە نێوان بەگشتیکردنی خوو و سروشتی ژن، وێنەی دایکایەتی، وێنەی ژنێتی، وێنەی فریودەر، وێنەی تێکۆشەر و جەنگاوەر و هتد. چۆن ژن لەنێو بەکەتەلۆگکردنی ئەو وێنانەی بەسەر کەسایەتیدا سەپێندراوە خۆی بدۆزێتەوە؟ ئەمڕۆ مرۆڤەکانی نێو چوارگۆشەی کوردستانی ڕۆژهەڵات بەرەوڕووی توندوتیژییەکی بێوێنە بوونەتەوە، ژنان لەنێوانیاندا پشکی شێریان بەر کەوتووە. لەلایەکەوە وەکو …

دلێر محەمەد نوری سیاسەت وەکو پارەدارێک و بەرژەوەندی خوازێک، بۆ مانەوەی خۆی پێویستی بە میهرەبانێکی پەروەردەکاری گوێڕایەڵی پارە پەرستی ماڵداریکەری وەکو ئایین هەیە. هەر کاتێک سیاسەت لە باوەڕی ڕاستی مرۆڤانە و ئازادانە و دیموکراسییانەی خۆی لایدا و لە قومارخانەکانی دونیا پێکی نەوتی هەڵقوڕاندەوە و پارە و سەروەتی میللەتی تەخشان و …