یەکشەممە, كانونی یه‌كه‌م 7, 2025
frku

پۆرترێت

پارچەی قەفەس

ئەحمەد نەبەز كاری نمایشی هونەرمەند “تەهچینگ هسیه-Tehching Hsieh” بەناوی “پارچەی قەفەس-Cage Piece” كە ساڵێكی تەواوی خەیاند لە ساڵێ ١٩٧٨ تا ساڵی ١٩٧٩ . لەم بەرهەمەدا هونەرمەند “هسیە” کات دەگۆڕێت “نەک شتەکان” بۆ ئەزموونێكی ناوەکی زمانی هونەری خۆی. بە پاڵپێوەنانی ساڵێکی تەواو بۆ یەک کردەی زیندانیکردن، ئاشکرای دەکات کە کات چەندە …

درێژه‌

وێنە و شرۆڤە

ئەحمەد نەبەز لە ساڵی ١٥٠٢ لە کاتی کارکردنی وەک ئەندازیاری سەربازی بۆ سیزار بۆرجیا لە شاری ئیمۆلا لە ئیتاڵیا، لیۆناردۆ داڤینچی نەخشەیەکی شارەکەی دروستکرد کە بە شێوەیەکی سەرنجڕاکێش داهێنەر بوو بۆ سەردەمی خۆی. لەبری ئەوەی شێوازی وێنەکێشانی تەلارسازی نەریتیی بەکاربهێنێت کە شارەکان لە دیمەنێکی لاوەکی و دیکۆراتییەوە وێنا بکات، داڤینچی …

درێژه‌

خاتوو مەلەکە سوڵتانی، ژنێکی تا بڵێی مەزن

د. مەدیحە سۆفی ئەدەب هێزێکی بێ پایانی خستنەڕووی هزر و فیکری نووسەرە بەرامبەر بە رووداو و بەسەرهات و ئەزمونەکانی خودی مرۆڤ خۆی و سەردەمەکەی، وێناکردنی واقیعە ئەگەر بە ویژدانێکی زیندوو و بە ڕاستگۆییەوە بنووسرێتەوە و ببێتە ئاوێنەی ئەو زەمەنە پڕ لە کۆسپ و هات و نەهاتەی تێیدا ژیاوە. دەققە ئەدەبییە …

درێژه‌

شۆڕشگێڕی بێدەنگی و نیگاركێشی ڕوحە فەرامۆشکراوەکانی خاك

لەلای هونەرمەند قەرەنی جەمیل ئەحمەد نەبەز  (قەرەنی جەمیل) تەنیا هونەرمەندێک نەبوو، بەڵكو ئەو دیاردەیەك بوو لە دونیای هونەری شێوەكاری ناوچەكە بەگشتی و كوردستان بە تایبەتی. ئەو شۆڕشگێڕی بێدەنگی و زمانی بینراوی کوردییە. یەکێکە لەو خوڵقێنەرە دەگمەنانەی کە تەواوی بوونی له‌ (كەسایەتی و هونەرەكەی) مێژوویەكە ئێجگار قووڵ؛ قووڵتر لەوەی من بتوانم …

درێژه‌

ڕۆیشتن بەدەم (با) لە ڕەنگەکانی هونەرمەند (حەمە هاشم)

حەمە هاشم نووسینی: بەیان سەلمان بەیەکەم تەماشای تابلۆکانی هونەرمەند حەمەهاشم، وەک دەرکەوتەکانی ساتەوەختێکی پڕ دەربڕین سەرنجمان ڕادەکێشن. لەم تابلۆیانە لەنێوان ڕەنگ و جیهانێکی ئەبستراکتدا هونەرمەند توانیوێتی هەمائاهەنگیەکی گونجاو دروست بکات. هەستی پێ دەکەین وەک ئەوەی خۆی فڕێدابێتە نێو قووڵایی خۆی، هاوکات بۆ ئەوەیەتی ناخی مرۆڤەکان بوروژێنێت و بەتایبەتی هەستەکانمان چالاک …

درێژه‌

سەرپۆشەکەی نەنکم

  دلێر محەمەد نوری  سەرپۆشەکەی نەنکم، سەرپۆشێکی، سپی و جوان بوو. هێندەی دڵی هەموو پەپوولەکانی دونیا پاک بوو. نەنکم ئایندارییەکی ئەکرد، هێندەی ئایینداری فریشتەکانی خودا، بێ غەل و غەش بوو. ئەرکی سەرەکی سەرپۆشەکەی، داپۆشینی پرچ و کەزیە سپییەکەی بوو. بەڵام هەندێ ئەرکی دیکەشی هەبوو. نەنکم هێندە خودای خۆش ئەویست، پێویستی …

درێژه‌

دواهه‌مین شا

ئێمه‌ و ئه‌فغان هه‌ر له‌ چیرۆكی گه‌نده‌ڵیدا هاوبه‌ش نین، به‌ڵكو چیرۆك و به‌سه‌رهاتنی ناخۆشمان له‌گه‌ڵ به‌ناو كۆماره‌كه‌ماندا‌ هه‌یه‌. ئه‌م پیاوه‌ رێكپۆش و سپۆرته‌ی له‌ وێنه‌كه‌ی خوارەوەدا ده‌یبینن، محه‌مه‌د زاهیر شا، دواین شای ئه‌فغانستانه‌.

درێژه‌

شایەدحاڵی چرکەیەکی مێژووی ژیانم

Image: Jose Antonio Alba

فریشتە فریشتە نازانم لەکوێوە دەست پێبکەم! گەر باس لە ساڵی لەدایک بوونم بکەم، ئەوا 31/8/1959 هاتوومەتە دنیاو دایکم بەفریشتە ناودێری کردوم. دوایی باوکم پێیخۆش بووە ناوەفەرمیەکەم بکاتە ڕێزان عومەر مستەفا. ئەو دەمە دەرچووی ئامادەیی پیشەسازی بووم، هەر لە سەرەتای هەرزەکاریەوە ڕۆمانەکانی (مەکسیم گۆرکی) و (تۆڵستۆی) و (کازانزاکی) لەلایەک و دەریای …

درێژه‌

کلارا تسیتکین و مێژووی هەشتی مارس

وەرگێڕان و ئامادەکردن: شێنێ کەمال کلارا تسیتکین، تیۆریست و چالاکوان و داکۆکیکاری مافەکانی ژنان بوو، کلارا ئیسنەری کچی گۆتفرید ئیسنەری مامۆستای قوتابخانەی ناوچەکەیە و لە ویدراو لە شاری ساکسۆن، لە(٥/٧/١٨٥٧) لەدایک بووە. لە کاتی خوێندنی لە کۆلێژی مامۆستایان لە لایپزیگ بوو بە سۆسیالیست و فێمینیست و داکۆکیکارێکی سەختی مافەکانی ژنان …

درێژه‌

لاپەڕەیەک لە ژیانم

فرمێسک وریا قانع من ناوم فرمێسک وریا قانع-ە، کوڕەزاى قانعى شاعیرم. لە ساڵى 1966دا لە گوندى (لەنگە دێ) لە ناوچەى شلێر لەدایک بووم و  دواتر لە سلێمانى جێگیربووین. لە خێزانێکدا گەورەبووم کە پێکهاتوە لە 5 خوشک و 5 برا. من چوارھەم منداڵم، دواى دادە ئاشتى و کاکە مەریوان و هەورامان. …

درێژه‌