چوارشەممە, كانونی یه‌كه‌م 24, 2025
frku

transcultures

ناسیۆنالیزم و دەرهاویشتە خراپەکانی لە سەدەی بیست و یەکەمدا

دڵشاد کاوانی ئەگەر مرۆڤایەتی سەر بە تاکە کولتوورێک بێت ئەویش مرۆڤبوونە، کە پشکی شێری لە سەختی و دەردە هاوبەشەکانی لە سروشتەوە وەرگرتبێت، ئەی بۆچی نەتەوەکان بەگشتی و نەتەوە سەردەستەکانی وەک ئینگلیز و ئەمریکی و چین و ڕووسی و چەندین نەتەوەی دیکە مەیل و حەز و ئارەزووی ناسیۆنالیستی بەهێزیان هەیە؟ ئایا ناسیۆنالیزم …

درێژه‌

ئاڵوودەبوون بە تۆڕە کۆمەڵایەتیەکان

بەهیە بارام ئالودەبوون واتا خووگرتنی کەسێک بە شتێکی دیاریکراو وەک ماددە هۆشبەرەکان، یارییە ئەلیکترۆنییەکان، فیلمەکانی پۆڕن، ئینتەرنێت، یاخود هەر شتێکیتر بێت کەوا ئەو کەسە زۆربەی کاتەکانی بەو کارە و بەوشتەوە خەریک بکات و نەتوانێت وازی لێبهێنێت و کاتێکی زۆری پێوە بەسەر بەرێت و نەتوانێت لێی داببڕێت. دەوترێت ئاڵوودە بوون جۆرێکە …

درێژه‌

ژیان لەنێو قاوەیەکی تاڵدا

یوسف اسماعیل کورتە چیڕۆک بە پەیژەکەدا هاتمە خوارەوە، بینم پەنجەرەی ژووری بەڕێوەبەرەکەم شکاوە، بەخێرای بێ گوێدان بە دەستەکانم خەریکی کۆکردنەوەی شوشە شکاوەکانی پەنجەرەکە بووم. لەوکاتدا بەڕێوبەر خۆی کرد بەژوورەوە، بێ سڵاو کردن دەستی کرد بە قسەی نەشیاو، پێنەدەچوو حاڵی باش بێت، بلوزە درێژەکەی لە پانتۆڵەکەیەوە دەرهاتبوو، سەرو قژی زۆر ناڕێک …

درێژه‌

ڕۆڵی ئافرەتانن دوای شۆڕشی پیشەسازی

بەهیە بارام لەگەڵ سەرهەڵدانی پیشەسازیدا ژنان هاوشێوەی پیاوان بۆ پەیداکردنی بژێوی ژیان و منداڵیان هانایان بۆ کارکردن لە دەرەوەی ماڵ بردبوو. کاتێکی زۆر کە لە دە کاتژمێر زیاتربوو کاریان دەکرد، بەرامبەر بڕە پارەیەکی کەم، بێجگە لەوەی هەڵسوکەتی ناشیاو و وتەی ناشیرینیان بەرامبەر بەکاردەهێنرا لەلایەن خاوەن کار، یاخود بەڕێوبەرو سەرپەرشتیار، ئەمەش …

درێژه‌

٨ی ئازار، بەرەو ڕۆژێکی نوێ

ڕۆژێکی نوێ بۆ پاراستنی مافی هەموو مرۆڤێک بۆ داکۆکی لە گشت ئازادییەک بۆ نوێکردنەوەی پەیمانی مرۆڤ لەگەڵ مرۆڤ بۆ بەرەوپێشچوونی ژیان Images: https://pixabay.com/fr/ Gerd Altmann Mohamad Hassan

درێژه‌

کتێبی ڕەخنەیی ئاست و ئاستەنگ

لەبەردەم ڕۆمان و چیرۆکی نوێی کوردی کتێبی ”ئاست و ئاستەنگ” کتێبێکی ڕەخنەیی ئەدەبییە، کە خوێندنەوە و سەرنجی ڕەخنەیی دەخاتە سەر ژمارەیەک ڕۆمان و چیرۆکی نوێی کوردی و بە دیدگایەکی ڕەخنەییەوە لێیان دەڕوانێت. ئەم کتێبە لە نووسینی نووسەر و ڕەخنەگر (دڵشاد کاوانی)یە و بۆ یەکەم جار لە لەلاین ناوەندی ڕۆشنبیری مەموزین …

درێژه‌

توند و تیژیی بێدەنگیی

بەیان سەلمان لە نێوان بەگشتیکردنی خوو و سروشتی ژن، وێنەی دایکایەتی، وێنەی ژنێتی، وێنەی فریودەر، وێنەی تێکۆشەر و جەنگاوەر و هتد. چۆن ژن لەنێو بەکەتەلۆگکردنی ئەو وێنانەی بەسەر کەسایەتیدا سەپێندراوە خۆی بدۆزێتەوە؟ ئەمڕۆ مرۆڤەکانی نێو چوارگۆشەی کوردستانی ڕۆژهەڵات بەرەوڕووی توندوتیژییەکی بێوێنە بوونەتەوە، ژنان لەنێوانیاندا پشکی شێریان بەر کەوتووە. لەلایەکەوە وەکو …

درێژه‌

کاتێک ئایین لە سیاسەت مارە دەکرێت!

دلێر محەمەد نوری سیاسەت وەکو پارەدارێک و بەرژەوەندی خوازێک، بۆ مانەوەی خۆی پێویستی بە میهرەبانێکی پەروەردەکاری گوێڕایەڵی پارە پەرستی ماڵداریکەری وەکو ئایین هەیە. هەر کاتێک سیاسەت لە باوەڕی ڕاستی مرۆڤانە و ئازادانە و دیموکراسییانەی خۆی لایدا و لە قومارخانەکانی دونیا پێکی نەوتی هەڵقوڕاندەوە و پارە و سەروەتی میللەتی تەخشان و …

درێژه‌

بیری مرۆڤ لە نێوان پێکدادانەکانی مانەوە و فەزیلەتی بوون

فەلسەفە، ئایین، کولتوور، سیستەم، زانست، بە نموونە دڵشاد کاوانی بەشی دووەم (٦) بۆچوونە دژ بەیەکەکان بۆ مانەوە هەروەها لە ڕووی مێژووییەوە بۆچوونە دژ بە یەکەکان سەبارەت بە سروشتی چاکە و خراپە، زۆرێک لە گەلانی ناچار کردووە کە ببنە چەند ئایینێک یان لە یەک کاتدا چەندین ئایین پەیڕەو بکەن. با چاوێک …

درێژه‌

ململانێی پیاوسالاری و ژنسالاری لە کورتە چیرۆکی “ئیمپراتۆریای ژن”ی دڵشادکاوانی

 توێژەینەوە: هیڤی عمر یاسین بەشی دووەم ململانێی پیاوسالاری و ژنسالاری لە کورتە چیرۆکی “ئیمپراتۆریای ژن”  چیرۆکی ئیمپراتۆریای ژن لە نووسینی (دڵشاد کاوانی) (١٥) یە. ئەم چیرۆکە پڕ لە ڕووداو و گێڕانەوەی ململانێی ژنسالاری و پیاوسالاریی، ژنان و پیاوانی دەسەڵاتخواز لە ململانێدان، بە ئاراستەیەکی نەرێنی پڕ لە گرێی دەروونی و لە …

درێژه‌