یەکشەممە, تشرینی دووه‌م 2, 2025
frku

transcultures

پیاوان یان ژنان، كامیان زیاتر قوربانی ڤایرۆسی كۆرۆنان؟

وه‌رگێڕانی له‌ فه‌ڕه‌نسییه‌وه‌ : كاروان بازیان به‌پێی داتاكانی وه‌زاره‌تی ته‌ندرووستی فه‌ڕه‌نسا زۆربه‌ی قوربانیانی ڤایرۆسی كۆرۆنا پیاوانن و ژنان كه‌مینه‌ن. سایتی كه‌ناڵی BFMTV كه‌ یه‌كێكه‌ له‌ كه‌ناڵه‌ گه‌وره‌كانی فه‌ڕه‌نسا بڵاویكرده‌وه‌، به‌پێی ئه‌و ئامارانه‌ی كه‌ رۆژی دوو شه‌ممه‌ ٢٤ی ئازار ٢٠٢٠، له‌لایه‌ن وه‌زاره‌تی ته‌ندرووستی فه‌ڕه‌نساوه‌ ئاشكراكراون، تا ئێستا ٨٦٠ كه‌س به‌هۆی ڤایرۆسی …

درێژه‌

كۆرۆنا : پەلاماردانى سروشت بێ باج نییە

رامان عوسمان كورده‌ جۆرە مرۆڤى Homo – Erectus زیاتر لە ٢ ملیون ساڵ ژیاون، جۆرى ئێمە ٢٠٠ هەزار ساڵێکە سەروکەلەمان دەرکەوتووە! ئاخۆ بەنیازین ریکۆردى ئەوان بشکێنین؟ زۆر لەوە ناچێت ئەقڵمان بەوە بشکێت بەو پێیەى خەریکین هەرچى سەرچاوەى سروشتە لە ئاو و خاک و نەوت و کانزایە بەخێرای دەرى دەهێنین. لەو …

درێژه‌

سیناریۆی كرده‌وه‌یه‌كی تیرۆریستی

توانا حه‌مه‌نووری له‌ ڕووداوێکی تیرۆریستیدا، گه‌نجێکی ته‌مه‌ن بیست و دوو ساڵ ته‌وقه‌ی له‌گه‌ڵ هاوڕێیه‌کی کردووه‌ و تووشی نه‌خۆشی کۆرۆنای کردووه‌. ئه‌و تیرۆریسته‌ به‌وه‌ش نه‌وه‌ستاوه‌، به‌ڵکو به‌هۆی جه‌ژنی نه‌ورۆزه‌وه‌ چووه‌ بۆ سه‌یران. ماچوومووچی له‌گه‌ڵ چوار هاوڕێیدا کردووه‌. ئێستا دوانیان گیانی له‌ده‌ستداوه‌ و دوانه‌که‌ی دیکه‌شیان باری ته‌ندرووستیان ناجێگیره‌. به‌ده‌ر له‌وه‌ش، له‌گه‌ڵ گرووپێکدا …

درێژه‌

لەلای ئەژین عەبدولخالق “ژنەكان وڵاتیان نییە” ڕۆمانێك بۆ گەڕان بەشوێن پرسی شوناس و ئازادی دا

شاخەوان سدیق “خەون بە نووسینی كتێبێكەوە دەبینم، بەجۆرێك دەست وەربداتە نێو ژیانی خوێنەرەوە، خەوی لی بزڕێنێت و وای لێ بكات، چاو بە ژیانیدا بگێڕێتەوە”         (ئەحلام موستەغانەمێ‌) كەم ژانر هەیە لە دونیادا هێندەی ڕۆمان ROMAN بتوانێت گوزارشت لە ناخی مرۆڤ و ئەوەی دەیەوێت بیڵت بكات، یان لەوێوە وێنای دونیای پێبكات؟ ڕۆماننووس: …

درێژه‌

یه‌كه‌م ژنى رۆشنگه‌رى كورد: مه‌ستوره‌ى كوردستانى

د. موحسین ئه‌حمه‌د عومه‌ر    له‌ مێژووى كوردیش، كه‌ بێگومان له‌م ناونیشانه‌ به‌ په‌له‌ى یه‌كه‌م مه‌به‌ستمان مێژووى كولتوورى كوردییه‌ نه‌ك كێشه‌ و فاكته‌ سیاسییه‌كان، كه‌ ئه‌وانیش به‌لاى خۆیانه‌وه‌ ده‌گه‌ڕێنه‌وه‌ بۆ هه‌مان سه‌رچاوه‌ى كولتوورى، وه‌ك هه‌موو میلله‌تانى دنیا، ژنى رۆشنگه‌ر و ئه‌دیب و بگره‌ مێژوونووسیشى هه‌بووه‌. ئه‌م مێژووه‌ نوێیه‌ى كوردیش به‌ …

درێژه‌

ڕاسیزم، فاشیزم ، دژەژنبوون، سێكوچكەى یەك كێشە

Image: Firentis de Pixabay

هێرۆ خوسرەوی Firentis-de-Pixabay خەبات بۆ ئازادیی و ڕزگاریی ژنان خەباتێکە  لەهەمان کاتدا تێکەڵکێش لەگەڵ خەبات بۆ ڕزگاریی مرۆڤایەتی. کەسێک ناکرێت بۆ ئازادیی و پێکەوە ژیان هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ خەباتی ژناندا نەبێت، یان کەسێک بۆ ڕزگاریی گەلەکەی هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ ڕزگاریی گەلێکی دیكەدا نەبێت و …هتد. خەبات بۆ ڕزگاریی ژنان و …

درێژه‌

”بۆچی ژن بەشداریی فیکری کەمە، یاخود وەبەرچاو نییە؟”

لەژێر ئەو ناونیشانە تەوەرێکمان کردۆتەوە و بانگەشەی نووسەران و هەموو ئەو کەسانە دەکەین کە لە خۆیاندا ڕادەبینن تەنانەت چەند دێڕێک لەو بارەوە بنووسن. ژاڵه‌ حسن ئه‌مه‌ پرسێكه‌ كه‌ پانتاییه‌كی فراوان و بواری زۆر له‌خۆ ده‌گرێت. ئێمه‌ ئه‌گه‌ر به‌ درێژایی مێژوو سه‌یر بكه‌ین، ئه‌و هه‌ژارییه‌ له‌ پێگه‌ی ئافره‌ت له‌ڕووی به‌شداریكردنی فیكرییه‌وه‌ …

درێژه‌

ڕەهەندەکانی ئازادی

د. مەدیحە سۆفی Image: GooKingSword ڕۆژی ژنان لە جیهاندا بۆنەیەکە، لە منداڵدانی چەوسانەوەی جەستەیی و ڕوحی ژناندا لەدایك بووە. لەنێو زەبروزەنگی دڕندەیی بەرامبەر بە ژن، چڵێسی سەرمایەدارە خاوەن فابریك و دەسەڵاتە ڕەهاکەی ئابووری. لەژێر ڕکێفی نادادپەروەری و قۆرخکردنی تواناو دەستی کاری ژناندا خۆی کردە مەرجێكی پێوانەیی بۆ چەکەرەکردنی بەرگری و …

درێژه‌

(8ی ئازار) ڕۆژێک بۆ ژن؟

Image: natalianovikova چیمەن ساڵح لە مێژوویەکی وەک ئەمڕۆدا، کە مرۆڤایەتی خەریکە لە ناوخۆیدا دەکەوێتە گرفت و ئاڵۆزییەوە، بارودۆخێکی وا زۆر بە خراپ بۆ سەر ئەو ھەوڵ و خەباتە دەگەڕێتەوە کە ژنانی دنیا لە سەد ساڵی ڕابردوو داویانە تا دوای مێژووێکی دوورو درێژ دەست بە گێڕانەوەی ھاوسەنگی مرۆڤبوونیان بکەن. لە ئێستادا، …

درێژه‌

(8 ئازار) لە بۆنەی ڕۆژانی جیهانی ژنان چۆن ژنان و پیاوان ده‌ردەدڵی خۆیان دەرەبڕن؟

Image: Alexandr Ivanov هەشتی (٨) مارس بۆنەیەکە ساڵانە لە ڕۆژهەڵات وەک کلێشەیەک دووبارە دەکرێتەوە. تا ڕادەیەک دەجاکێندرێتەوە، بە دەستی ئەنقەست و بە شاراوەیی  پەراوێز دەخرێ، ئامانجی سەرەکی  و ڕاستقینەی لەیادکردنەوەی ئەم ڕۆژە وەلاوە دەنرێت، ئەگەر بکرێت قەدەغەش دەکرێت. لە خەباتی ئەمڕۆی ژنان بۆ ماف و دەسکەوت و نەهێشتنی توندوتیژی، دنیای …

درێژه‌