شیكاریی

ڕەهەندەکانی ئازادی

د. مەدیحە سۆفی Image: GooKingSword ڕۆژی ژنان لە جیهاندا بۆنەیەکە، لە منداڵدانی چەوسانەوەی جەستەیی و ڕوحی ژناندا لەدایك بووە. لەنێو زەبروزەنگی دڕندەیی بەرامبەر بە ژن، چڵێسی سەرمایەدارە خاوەن فابریك و دەسەڵاتە ڕەهاکەی ئابووری. لەژێر ڕکێفی نادادپەروەری و قۆرخکردنی تواناو دەستی کاری ژناندا خۆی کردە مەرجێكی پێوانەیی بۆ چەکەرەکردنی بەرگری و …

درێژه‌

زەمینەی سەرھەڵدانی حیزبی فاشیستی و بە جەماوەریبوونی کۆمەڵگا

محمد احمد Image: Brayden Law ره‌نگه‌ ئه‌وه‌ پرسیاری هه‌موومان بێت بۆچی هه‌ندێک که‌س به‌ ویستی خۆیان ده‌بنه‌ ژێر ده‌سته‌ و ملکه‌چی که‌سانی دیکه‌؟ نه‌ک هه‌ر ئه‌وه‌نده،‌ به‌ڵکو ئه‌وه‌ی جێگای زیاتر سه‌رسورمان و پرسیارکردنه‌ ئه‌وه‌یه‌ که‌ ئه‌و جۆره‌ که‌سانه‌ چێژیش له‌م ملکه‌چی یه‌ ده‌بین! وه‌ ئاماده‌ نین ده‌ستبه‌رداری ئه‌م خووه‌ ببن. …

درێژه‌

هەستکردن بە تاوانی وێژدان چی لێ دەکەوێتەوە؟

ئاکام ئیبراهیم Image: ElisaRiva ویژدان مرۆڤە، مرۆڤیش تاوانە لەگەڵ یەکەمین چرکەساتی هەڵهاتنی خۆر لە ڕۆژی یەکەمی مانگی شوباتدا، بۆ ساتێکی کەم خەیاڵم لەسەر ئەو ڕابردووە نیشت کە هەمیشە هەستکردن بە ئازار تێیدا شادی بوو، هێدی هێدی هەستم با ئاوابوونی ئەو ئازارانە دەکردن کە ئەگەر لە چەندساتێکی کەمدا لە خۆمدا فەراهەمم …

درێژه‌

چی هەڕەشەیە بۆ سەر سروشت؟ سوتانی جەنگەڵی ئوسترالیا بە نمونە

د. مەدیحە سۆفی Image: Gerd Altmann لە فیلمە بەناوبانگەکانی ساڵی ٢٠٠٤ دا فیلمێك بەناوی دووسبەی  (The Day After Tomorrow) ، کە فیلمێکی ئەمریکیە لەلایەن دەرهێنەر (ڕۆڵاند ئێمریش)ەوە نووسراوە و دەرهێندراوە. تەواوی دەرئەنجام و ماکەکانی گۆڕانی کەشوهەوا لە شێوەی فیلمێکی زیندوودا وێنا دەکات؛ یەکێکە لەو فیلمانەی لە ڕوانگەی ژینگە بەگشتی، پاراستنی …

درێژه‌

پیاوە بێشەرەفەكان -تراژیدیای كامی كلۆدێل-

شوان ئەحمەد “هەمیشە شتێكی نادیار ئازارم دەدات” -كامی كلۆدێل- ژنان كە توندوتیژیان بەرامبەر دەكرێت و دەچەوسێنرێنەوەو وەك كارەكتەرێكی پاسیڤ و هیچ لەبارەدا نەبوو سەیر دەكرێن، ئۆباڵەكەی تەنها بەئەستۆی خەڵكانێكی عەوام و نەخوێندەوارو بێ ئاگا نییە. تراژیدیای ژنان هەر بەرهەمی دەستی پیاوانی نەخوێندەوارو كۆنەپەرست و دەرون نەخۆش نییە، بەڵكو ئەو پیاوانەش …

درێژه‌

سینەمای کوردی و قەیرانی فیلمسازی

نەوزاد جەمال Image: DarkWorkX وەک لەوتاری پێشوومدا بەناوی”فیلمۆسۆفی؛ فەلسەفەی فیلم” باسمکردووە، فیلم و سینەما هێندە گرنگە لەڕووی بیرکردنەوەو کاریگەرە لە پرسیارسازکردندا کەوادەکات  وەک ئامرازێکی شارستانی و رۆشنبیری پێویست دابنرێت. هەروەها، لەم سۆنگەوە پێویستە ئاوڕێک لە ڕەوشی فیلم و سینەمای کوردی بدەینەوە. چونکە، نەوەی ئەمڕۆ هێندە نەوەی شاشەکانە، ئەوەندە وەرگرێکی باو …

درێژه‌

ئیکۆساید، پێنجەمین تاوانی نێونەتەوەیی

دکتۆر مەدیحە سۆفی لەدوای شەڕی جیهانی دووەمەوە و دامەزراندنی ڕێکخراوی نێونەتەوەیی و نووسینەوەی جاڕی نێونەتەوەیی لە ساڵی ١٩٤٥ دا، بابەتی پاراستنی مافی مرۆڤ بووە بابەتێکی دیار و گرنگ لە پەرەگرافەکانی ئەو ڕێکخراوە نێونەتەوەییەدا، پاشتر لەگەڵ راگەیاندنی جاڕی جیهانی مافی مرۆڤدا لە ساڵی ١٩٤٨ دا، ئەوەندەیتر لەسەر ئاستی جیهاندا، جەخت لەسەر …

درێژه‌

سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ

موحسن ئۆسمان بەرلین بڵاوکردنەوەی بەشی دووی ئەم توێژینەوەیە بە کرمانجی Image: Nino Carè III ب پاشخانێن کولتورێ تەرلانی و خوەشباوریێ، ئەم وسا هاتینە پەروەردەکرن، کو چ “هزر، باوری و تێگەهشتن” ژ دەرڤەی مە باش/ راست نینن! هێشتا ئەو تشتێن ئەز راست دبینم، ئەو پیڤەرێ ژیانێ‌نە، ئانکو ل گەلێن ب کولتورێ …

درێژه‌

دژە-پاڵەوانی ئەم سەردەمە

خوێنەوەیەک بۆ فیلمی (جۆکەر) بەیان سەلمان دژە-پاڵەوان (anti-héros)، ئەو کارئاکتەرەی خەسڵەتەکانی پاڵەوانی تێدا نابینین. پاڵەوانیش بەو واتاییەی لە دەقی خەیاڵیدا لەسەری ڕێککەوتوون، وەکو دەقی ڕۆمان، لە کەسایەتی پاڵەوانێکدا بەرجەستە دەبێت کە هەموو خەسڵەتێکی باشی و ئازایەتی تێدایە. لە دەقێکمان بەناوی (دژە-ڕۆمان) کە لە یەکێک لە ژمارەکانی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ بڵاو …

درێژه‌

“هەرچۆنێك بێت؛ بۆرژوازیی لە هەژاران تۆقیوە”

چەند تێبینییەك دەربارەى فیلمی “جۆكەر پێشڕەو محەمەد سەرەتا دوای ئەوەى فیلمی “جۆكەر”م لە سینەمای “بابیلۆن”ی كرۆیتزبێرگی بەرلین بینی، لە دانیشتنێكی هاوڕێیانی “بازنەى واڵتەر بنیامین” لە بەرلین، پێش دەستپێكی بازنەی گفتوگۆ دەربارەى چەمكەكانی بارۆك، كەرنەڤالیسك، قەرەقۆز و هتد لە ئەدەبیاتی سەدەى حەڤدەی ئەڵمانییدا و شیكاریی بنیامین، ناوی فیلمی “جۆكەر” (2019) كەوتە …

درێژه‌