موحسین ئوسمان بەشێ پێنجێ رەوشەنبیر ل هەمبەر دادگەها کۆرۆنا! گوهەرینا مرۆڤی یا ژ سروشتی بۆ رەوشەنبیریێ، چاخێ تابۆ ژ بۆ بکارئانینا گوهنێلی دگەل ژنێن نێزیک “دایک، خوشک و…” هاتیە دەسنیشانکرن، هنگی مرۆڤ دەربازی واری کولتوری بوویە. مارکس دبێژیت، پەیدابوونا کولتوری دگەل چێکرنا ئالاڤان بوویە، بەلێ لیڤی شتراوس دبێژیت، کولتوری ژ …
درێژهکۆرۆنا و فەلسەفە
موحسین ئوسمان بەشێ یەکێ ئۆل و زانست/ فەلسەفە ل هەمبەر پرسێن دیرۆکی! دیارە دگەل بوونەوەری، نەخوەشی و پەژیک ژی ب فۆرم و ناڤێن جودا پەیدابووینە، چونکو دیالێکتیکا “حەزا ژیانێ” و “ترسا مرنێ”، نەهێلاینە قەت مەژیێ مرۆڤی ئارام ببیت! هەر ژ تۆفانا نوحی/ گلگامێش و پاش پەرتووکێن ئۆلێن ئیبراهیمی، لێسەرا تسۆنامی …
درێژهکۆرۆنا ڤایرۆس وەک ئەسپی تەڕوادە بەرەو دنیایەکی بایۆ-پۆلەتیکی
هاوڕێ ئەحمەد وادەردەکەوێت خەونی جڵەوگرتنی مرۆڤایەتی فێڵی خۆی دۆزیبێتەوە بۆ ئەوەی ئەو شورایە تێکبشکێنیت کە ساڵەهایە لەمپەرە لە بەردەمیدا، غەریزەی “مانەوە” وەکو یەکەم تەقەلای مرۆڤ بۆ مانەوەی لە ژیاندا پێش هەموو غەریزەکانی تر دەکەوێت، ململانێ لە پێناو مانەوەو ترس لە ناوچوون خاڵە لاوازەکەی مرۆڤە کە بە ئاسانی لە رێگایەوە دەتوانی …
درێژهڕهخنهگرتن له سهردهمی كۆرۆنادا
د. شهونم یهحیا وهكو ههندێ له ئێوه دهزانن سیستهمی سهرمایهداری مرۆڤێكی خۆپهرستی بێ ڕهحمی دروستكردووه. نوسینهكانی فهیلهسوفان و كۆمهڵناسانی رۆژئاوا و بۆچوونهكانیان ئهو لایهنهمان نیشان دهدهن، ئهوه عهقڵیهتی سهرمایهداری و نیولیبرالیزمه كارهساتی مرۆیی له رۆژئاوا دروستكردوه. (ئالان تۆرێن) كۆمهڵناسی فهرهنسی، پێ وایه جیهان وهكو جاران نهماوه، ئهمرۆ ههست به مهترسی …
درێژهقەیرانی ئیکۆلۆژیی و وەرچەرخانی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان بە سروشتەوە
هێرۆ خوسرەوی هەموومان دەزانین و دەبینین کە جیهان بۆ چ دۆزەخێکی سەرمایەداریی هەنگاو دەنێت. گەرمبوونی زەوی و بێ کۆنتڕۆڵ زیادبوونی دوانەئۆکسیدی کاربۆن لەبەرگەهەوادا لە سوڕێکی نەبڕاوەى بەردەوامدان. گەشتە فڕۆکەوانییەکان، زیادەبەکارهێنان و ڕنینەوەی زەوی و هەروەها زیادەڕاوکردنی ماسی و فڕێدانی پلاستیک بۆ ناو دەریا و زەریاکان بەردەوام لە زیادبووندان و لەهەمانکاتدا …
درێژهئایا مرۆڤەکان تاوانبار بکەین؟
موحەمەد ئەحمەد موحەمەد ئەحمەد مرۆڤ بوونەوەرێکە کە خۆی نیە، مرۆڤ کەوتۆتە نێو فاکت و واقعێک بە ناچاریی. واقعێک کە پڕیەتی لە دژیەکبوون وکار و کارلێکی خود و بابەت، پڕیەتی لە بابەت و مانا و ھێمای سەپێنراو کە ناچاری نەک ھەر لەگەڵیان بژی بەڵکو لە بۆشیان بژی. ئیدی مرۆڤ ناچارە بە …
درێژهژیان لە زەمەنى ڤایرۆسدا
بهیان سهلمان Graphic: Karwan BAZYAN ئامادەبوونی ڤایروس لە بیرەوەری مێژوودا لە نێوان ترس، دڵەڕاوکە، ئایین، دژە -ئایین، ڕەتکردنەوەی ڤایروسەکە، تیۆری پێلانگێڕی نێونەتەوەیی، قبوڵکردنی دۆخەکە و تەنانەت لە نێوان تراژێدی و کۆمێدیش، ڤایروسێک لێمان دەبێتە شاپاڵەوانی جیهانی و لە جەمسەری باکورەوە بۆ جەمسەری باشور دەبێتە هەردوو ڕووی تاقە باسێکی جیدی کە …
درێژهكۆرۆنا : پەلاماردانى سروشت بێ باج نییە
رامان عوسمان كورده جۆرە مرۆڤى Homo – Erectus زیاتر لە ٢ ملیون ساڵ ژیاون، جۆرى ئێمە ٢٠٠ هەزار ساڵێکە سەروکەلەمان دەرکەوتووە! ئاخۆ بەنیازین ریکۆردى ئەوان بشکێنین؟ زۆر لەوە ناچێت ئەقڵمان بەوە بشکێت بەو پێیەى خەریکین هەرچى سەرچاوەى سروشتە لە ئاو و خاک و نەوت و کانزایە بەخێرای دەرى دەهێنین. لەو …
درێژهسیناریۆی كردهوهیهكی تیرۆریستی
توانا حهمهنووری له ڕووداوێکی تیرۆریستیدا، گهنجێکی تهمهن بیست و دوو ساڵ تهوقهی لهگهڵ هاوڕێیهکی کردووه و تووشی نهخۆشی کۆرۆنای کردووه. ئهو تیرۆریسته بهوهش نهوهستاوه، بهڵکو بههۆی جهژنی نهورۆزهوه چووه بۆ سهیران. ماچوومووچی لهگهڵ چوار هاوڕێیدا کردووه. ئێستا دوانیان گیانی لهدهستداوه و دوانهکهی دیکهشیان باری تهندرووستیان ناجێگیره. بهدهر لهوهش، لهگهڵ گرووپێکدا …
درێژهڕاسیزم، فاشیزم ، دژەژنبوون، سێكوچكەى یەك كێشە
هێرۆ خوسرەوی Firentis-de-Pixabay خەبات بۆ ئازادیی و ڕزگاریی ژنان خەباتێکە لەهەمان کاتدا تێکەڵکێش لەگەڵ خەبات بۆ ڕزگاریی مرۆڤایەتی. کەسێک ناکرێت بۆ ئازادیی و پێکەوە ژیان هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ خەباتی ژناندا نەبێت، یان کەسێک بۆ ڕزگاریی گەلەکەی هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ ڕزگاریی گەلێکی دیكەدا نەبێت و …هتد. خەبات بۆ ڕزگاریی ژنان و …
درێژه