هەینی, تشرینی یه‌كه‌م 31, 2025
frku

transcultures

توندوتيژیى لەسەر بنەماى جۆریی (جێندەر)

Image: Tumisu

نەورۆز زرار: خوێندکاری دکتۆرا توندوتيژیى بابەتێكى نوێ نيیە بەڵکو لەگەڵ درووستبوونى مرۆڤەكانەوە درووست بووە، کە دەکرێت لەرێگاى بەڵگەی مێژوویی شارستانییە كۆنەكان بەديیان بكەين، وەک کێشانی وێنەی كەللەى سەر و چاوى دەرهاتوو و زمانى بڕاو کە لەناو بەڵگەنامە مێژووییەکاندا هەن. توندوتيژیى وەك هەڵسوكەوتێكی ناپەسەندکراوی روژانەی کە مرۆڤگەلێک، لە وتنى وشەى نەشياو …

درێژه‌

شایەدحاڵی چرکەیەکی مێژووی ژیانم

Image: Jose Antonio Alba

فریشتە فریشتە نازانم لەکوێوە دەست پێبکەم! گەر باس لە ساڵی لەدایک بوونم بکەم، ئەوا 31/8/1959 هاتوومەتە دنیاو دایکم بەفریشتە ناودێری کردوم. دوایی باوکم پێیخۆش بووە ناوەفەرمیەکەم بکاتە ڕێزان عومەر مستەفا. ئەو دەمە دەرچووی ئامادەیی پیشەسازی بووم، هەر لە سەرەتای هەرزەکاریەوە ڕۆمانەکانی (مەکسیم گۆرکی) و (تۆڵستۆی) و (کازانزاکی) لەلایەک و دەریای …

درێژه‌

وردبوونەوەیەک دەربارەی چەند پرسێک

دژەژنبوون، دژەفیمینیزمبوون، دژەجێندەریزمبوون، فیمینیزمی لیبڕاڵ، ژنی ئیرۆتیکی هێرۆ خوسرەوی “شۆڕش ئاکتێکی کورتمەودا نییە، کە لەپڕێکدا شتێک ڕووبدات و ئیتر هەموو شتێک بگۆڕێت. شۆڕش پڕۆسەیەکی ئالۆز و مەودادرێژە، کە دەبێت مرۆڤ  لەوەی پێشتر هەبووە بۆ مرۆڤێکی دیکە بگۆڕێت”. ڕوودی دوچکە.[*] ئەگەر باوەڕمان بە گۆڕانکاریی و پێکەوە ژیان و ئەڵتەرناتیڤێکی باشتر هەیە، …

درێژه‌

بەکرێگرتنی رەحمی ژن

بەیان سەلمان مرۆڤ مەحکومە بە نەمان. هۆشی بەوەیە کە چیتر لە کاتدا بوونی نامێنێت و بەم نەمانەش چیتر شوێنێک ناگرێت. ئەم ناوکێشەیە ئاڵۆزیی سنووردارکردنی مرۆڤ دەخاتەڕوو کاتێ لە ئاست نەبوونی وەچە بەرەوڕووی لەناوچوونی خۆی دەبێتەوە. لە پشت ئەو بیرۆکەیەش فیکری مرۆڤ ئاشکرا دەبێت سەبارەت بە جێگرتنەوەی یەزدان، واتە ئەلتەرناتیڤی ئەو …

درێژه‌

پێگەی ژنەشانۆکاری کورد، لە ئێستا و لێرەدا

فرمێسک مستەفا شانۆ بە گشت ڕووداوە سیاسی و کۆمەڵایەتی و ئابوورییەکانییەوە، ڕەنگدانەوەی  ئێستا و ئێرەی کۆمەڵگەیە. سەکۆیەکە هەقیقەتی ژیان بە چین و کایە و قۆناغە  جوداکانییەوە شرۆڤە دەکات و بە زمانێکی هونەری بەرز گفتوگۆ دەکات. ئێمەی شانۆکاران گەر ئاوێنە نەبین ئەوا ئامرازێکین لەو رێگایەوە ئەرکمان نمایشکردنی سەرتاپای ئەو ڕووداوانەن، کە …

درێژه‌

کلارا تسیتکین و مێژووی هەشتی مارس

وەرگێڕان و ئامادەکردن: شێنێ کەمال کلارا تسیتکین، تیۆریست و چالاکوان و داکۆکیکاری مافەکانی ژنان بوو، کلارا ئیسنەری کچی گۆتفرید ئیسنەری مامۆستای قوتابخانەی ناوچەکەیە و لە ویدراو لە شاری ساکسۆن، لە(٥/٧/١٨٥٧) لەدایک بووە. لە کاتی خوێندنی لە کۆلێژی مامۆستایان لە لایپزیگ بوو بە سۆسیالیست و فێمینیست و داکۆکیکارێکی سەختی مافەکانی ژنان …

درێژه‌

هەشتی مارسێکی تر و مافی ژنان

بەیان ئیبراهیم  ماف هەر جۆرێک بێت و لەسەر هەر ئاستێکدا بێت دەبێت بە یاسا بسەلمێنرێ و پاشان دادگاکان کاری لەسەر بکەن. ئەگەر ئێمە سەیری دەزگای یاسادانان بکەین، کە پەرلەمانە، ئٔەوا دەزانین کە یاسایەک بۆ مافی ژنان هەیە گشتگیرە، بەڵام کاتێک دەبینین ماف خوراوێک ناتوانێت، یان هەر بە ئاگا نیە لەو …

درێژه‌

لەشفرۆشەکان کێن؟

بەهرە حەمەڕەش بە درێژایی ژیانی کاردا، گفتۆی رۆژنامەوانی زۆرم لەگەڵ ئەو ئافرەتانە ئەنجامداوە، کە پێیان دەڵێن “لەشفرۆش”(*).  پتر لە گوێی جەستەم، زۆر ویستومە بە گوێی عەقڵ و هەستەکانیشم لە روخسار و قسەکانیان رامێنم. ئایا بۆچی ئەم کارە دەکەن؟ لە کاتێکدا کارێکی نەخوازراوە، بەپێی هەموو کولتوور، نەریت و بەرنامە زەمینی و …

درێژه‌

دوو دیوی لێکچووی جیاواز

face-Gerd-Altmann

د. مەدیحە سۆفی، ئەڵمانیا  لە قووڵاییمدا منێک لێم دەدوێ، (منێکی قووڵ قووڵ) ئەو (منە زۆر قووڵەی)؛ جگە لە قووڵیەکەی، چەندەها چین تۆزی دەستکردی خۆم و قامچی ڕۆژگاری لەسەر نیشتووە، ئەو (منە قووڵەی) بە چەندەها پەتۆی ترس و دڵەڕاوکێ دامپۆشیوە. بێ ئەوەی ئەو (منە قووڵە) دەنگی لێوە بێت، من هەردەم دەمکوتم …

درێژه‌

ئەمریکا و بەریتانیا: دڵدارێکی بێ وەفای کورد

سەرکەوت شەریف: مامۆستای مێژوو لەزانکۆی چەرموو گه‌ر به‌دیوێكدا باسه‌كه‌ به‌رده‌وام ئه‌وه‌بێ کە كورد وه‌ك گه‌وره‌ترین میلله‌تی بێ ده‌وڵه‌تی دنیا ئه‌ژماربكرێ، ئه‌وه‌ به‌دیوه‌كه‌ی تریشدا هه‌مان راستی تاڵ هه‌یه‌ به‌وه‌ی وه‌ك گه‌وره‌ترین میلله‌تی دنیا قوربانی سه‌ره‌كی و هه‌میشه‌یی پێكدادانی به‌رژه‌وه‌ندییه‌كانی وڵاتانی زلهێزی دنیا بووه،‌ به‌تایبه‌تیش به‌ریتانیای زلهێزی دوێنێ و ئه‌مریكای یاریكه‌ری سه‌ره‌كی …

درێژه‌