چوارشەممە, كانونی یه‌كه‌م 24, 2025
frku

transcultures

لاوازیى فیکریى خەباتى فێمینیزم لە کوردستاندا

ناودار زیاد لە هەرێمى کوردستان و کۆمەڵگەى کوردیدا دەیان جیاکاریى و ناڕەوایەتیتى هەیە. ئەمەش هۆیەکەی بۆ دوورکەوتنەوە لە بەهاى مرۆیى و هاووڵاتێتیی دەگەڕیتەوە، بەجۆرێک، لە ڕێگەى چەندین پێودانگى کۆمەڵایەتییەوە پلەى مرۆڤێک لە یەکێکى تر باڵاتر و مرۆڤێک بەڕێزتر و خاوەنمافتر و پارێزراوترە لە مرۆڤێکى تر. لەنێویاندا پێودانگى ژنێتى و پیاوێتی …

درێژه‌

حەکایەتە هەڵبەستراوەکان

دلێر محەمەد نوری وەك ئاشکرایە کاری بانگخوازیی ئایینی، مێژوویەکی کۆنی هەیە. ئەگەر تا پەیدابوونی ئاینی ئیسلام، مەسیحییەت وەکو ئایینی زۆرینەی خەڵکی جیهان، پێویستی بە کاری بانگخوازی نەبووبێ، ئەوا لە دوای پەیدابوونی ئیسلام و گەورەبوون وفراوانبوونییەوە، سەددە لە دوای سەددە، دواجار وای کرد کە مەسیحییەتیش بیر لە کاری بانگخوازی (تبشیر) بکاتەوە. …

درێژه‌

گفتوگۆ لە نێوان بەهرە حەمەڕەش و جوان عیزەت

گفتوگۆ لە نێوان بەهرە حەمەڕەش و جوان عیزەت بەهرە حەمەڕەش: ئایا بزووتنه‌وه‌ فیمنیزمى له‌ كوردستان هه‌یه‌؟ جوان عزەت: من ناتوانم بڵێم بزووتنه‌وه‌ى فیمنیزمى له‌ كوردستان هه‌یه‌ یاخود نییه‌، چونكه‌ تا ئێستا من به‌ گومانم و له‌ قۆناغى گەڕان بەدوای ئه‌م وەڵامەدام، به‌ڵام ده‌توانم له‌ رووى بوون و نه‌بوونه‌وه‌ ئه‌گه‌رى بزووتنه‌وه‌كه‌ …

درێژه‌

٨ ی مارس  لە نێوان بوون و نەبووندا

کنێر عەبدوڵڵا ئەوەی ئاشکرایە چەسپاندنی رۆژێکە بەناوی  ٨ی مارس کە لەسەرتاسەری جیهاندا ساڵانە یاد دەکرێتەوە. گرنگی ئەو رۆژە لەوەوە سەرچاوەی گرتووە کە هەڵقوڵاوی کۆشش و خەباتی راستەقینەی خودی ژنانە. بوونی بزوتنەوەیەکی فمینیزمی سەرتاسەرییە، کە بەخەباتی نادادەپەروەری، نایەکسانی، ستەمکاری و جیاکاری لە دژی عەقڵیەتێکی سەرمایەداریی و پیاوسالاری ورەگەزپەرستیی، ناوزەند دەکرێت. مێژووی …

درێژه‌

چۆن یاداشتەکانم بنووسمەوە؟

د. ساماڵ مانیی د. ساماڵ مانیی دوو ساڵ و یادی سلەیمانی ساڵێک لەمەوبەر لەم ڕۆژەدا من یادی سلەیمانی-م لە هەولێر کرد و بە کەسم نەووت. وتم ئەم جارەیان گرنگ نیە. من وا نیو سەدەی ژیانم بەسەربرد لە خزمەتی ‘کورد’ و ‘خەڵک’ و “ئەوانیتر و ‘هەژاران’ و ‘ژنان’ و ‘مافی مرۆڤ’ …

درێژه‌

ئەو ڕۆژەی بووم بە “حەڵاڵ”

مولکی میری گولێد٭ وەرگێڕانی: دلێر محەمەد نوری ئەوەی بۆ ئەوان ئاهەنگ بوو، بۆ من یەکێ بوو لە ڕۆژە هەرە ناخۆشەکانی ژیانم. تەمەنم تەنها پێنج ساڵ بوو، بەڵام وام لە بیرە وەک ئەوەی چەند خولەکێک بەر لە ئێستا ڕووی دا بێت. من کیژۆڵەیەکی بچووک بووم، بەڵام لەو شوێنەی لێی ژیام کچی …

درێژه‌

نەفرەت…

شادی عبدالواحد ڕەسول نەفرەت لەو دایک و باوکەی کە کچەکانیان، زوو: (کاتێك هێشتا هەست بە ژیان و بەرپرسیارێتیەکان ناکات) و بەبێ ویستی خۆیان بەشوویان دەدەن… هەتاوەکو کەی ئەو بیرە تەسکە وەکو خۆی دەمێنێتەوە!؟ هەزارەها کچیان ئاوا ماڵ وێران کرد، خەونەکانیان خستە ناو دەست و ژێر پێی پیاوێک. هەر بە منداڵی …

درێژه‌

لە نێوان پێشکەوتنی زانستی و پێشکەوتنی مرۆڤایەتی

موحەمەد ڕ. ئەحمەد پێشکەوتنی زانستی پێشکەوتنی مرۆڤایەتی نیە بەڵکو پێشکەوتنی زیرەکی مرۆڤە. زیرەکیش لە مرۆڤدا ناوچەیەکە بێ لایەنە واتە لە خودی خۆیدا نە چاکە نە خراپە؛ بەمانایەکی دیکە، دەتواندرێت زیرەکی ھەم بۆ چاکە بەکاربھێنرێت ھەم بۆ خراپە ( ھەم دەرمان و ئامرازەکانی ئاسانکردنی ژیان فەراھەم دەکات، ھەم چەکی وێرانکەر). مرۆڤ …

درێژه‌

ڕه‌تكردنه‌وه‌ی په‌یوه‌ندی هاوڕێیەتی؛ راگرتنی سارتەر بەرامبەر سارتەر

هاوڕێ خالید فەلسەفە و مرۆڤ        بەرایی فەلسەفاندنی چەمکی (هاوڕێیەتی) (Friend ship) لە فۆرمە نەریتییه‌‌كه‌یدا دەگەڕێتەوە بۆ ئەفلاتۆن. كاتێك لەسەر بنەمای چینەکان جۆری پەیوەندییە هاوڕێییەتییەکانی پۆلێن كرد. تیۆری ئه‌فلاتۆن (تاك له‌ پێاو گشت) جه‌خت له‌ ناوه‌ندییه‌تی سیسته‌م ده‌كاته‌وه‌ بە ئامانجی بەدیهێنانی چاكه‌ی گشتی و هارمۆنی. به‌م پێیه‌ رۆڵ و پێگه‌ی …

درێژه‌

ماکەکانی گۆڕانی کەشوهەوا دەمێکە گەیشتووەتە بەردەرگامان

بەشی دووەم د. مەدیحە سۆفی شارەزا و پسپۆرەکانی بواری ژینگە بە خستنەڕووی دەرئەنجامی توێژینەوە و لێکۆڵینەوەکانیان ئەو ڕاستییە دووپات دەکەنەوە؛ کە گۆڕانی کەشوهەوا لە ئەنجامی چالاکییەکانی مرۆڤەوەیە، ئابووری کلاسیک و بەکاربردنی وزەی بەردین (خەڵوز، نەوت، گازی سروشتی) پشکی سەرەکی لە کاریگەرییەکانی گۆڕانی کەشوهەوای بەردەکەوێت. دوا ڕاپۆرتی IPCC بەڵگەی تەواوی ئەم …

درێژه‌