شەممە, تشرینی دووه‌م 1, 2025
frku

transcultures

چەند خۆشە خوشکەکانمان باسمان بکەن

شوان ئەحمەد  (ئەدۆنیس و فاتیمە ئیسبەر) ئەدۆنیس وەک عارفی گەورە ئیبن عەرەبی، ستایشێکی بێئەندازەی مێیایەتی دەکات و پرسی ژن لەکۆمەڵگەی عەرەبی و ئیسلامی و خۆرهەڵاتیدا، یەکێکە لەو بابەتانەی بەجدی وەریگرتووە و لێبڕاوانە خەمی لێدەخوات. ڕەنگە کەم کەس بزانن وەک سەرنووسەری گۆڤارەکە، ئەدۆنیس لەبەر خاتری پرسی ژنان، (مەواقیف)ی ڕاگرت. سەروەختێک ستافی …

درێژه‌

سیسته‌مى په‌روه‌رده‌ و كاریگه‌ریى له‌ سه‌ر ژن

جوان عیزه‌ت به‌شى یه‌كه‌م ____________________________________ پرۆژه‌ى دروستكردنى سیسته‌مى په‌روه‌رده‌ پرۆژه‌ێكى ئه‌ندێشه‌ییه‌. له‌ ڕاستىیدا، بریتییه‌ له‌ هه‌وڵدان و دروستكردنى به‌رهه‌مهێنان و به‌رهه‌مداریى كۆمه‌ڵگه‌، به‌تایبه‌تى گه‌شه‌كردنى هزر و بیرى تاكه‌كه‌سى. په‌روه‌رده‌ له‌ بۆنیادى خۆیدا به‌ره‌و هێلى گۆڕانكارى ده‌چێت و هیچ جارێك ناگاته‌ خالى كۆتاى، به‌ڵكۆ له‌ گۆر جەو و كات و زه‌مه‌ن  …

درێژه‌

عەلمانییەت لە فەڕەنسا La Laïcité en France

کاروان بازیان عەلمانییەت بە فەڕەنسی پێی دەوترێت la laïcité، زۆرجار بە شێوەیەکی شێواو بە تاکی کورد گەیەندراوە، لەم بوارەیشدا، هەریەکە لە ئیسلامی و سەلەفییەکان لەلایەک و ئەوانەشی کە ناوی خۆیان ناوە عەلمانی لەلایەکی تر، بە هەڵە شیدەکەنەوە. هەردوولا عەلمانییەتیان وەک عەقیدە و بیروباوەڕ پێناسە کردووە، ئەمە لەکاتێکدا عەلمانییەت نە عەقیدەیە، …

درێژه‌

خوێندنەوەیەک بۆ فیلمی (گەمەی سکوید)

بەیان سەلمان لەسەر سایتی تایبەت بە زنجیرەکە Squid Game بەم کورتەیە پێناسە دەکرێت: خەڵاتێک بۆ گەمەیەک دەوەشێنەرێت، بۆ ئەگەری سەرکەوتن، سەدان یاریزانی بێ پارە ڕازین لە یاریەکی منداڵان پێشبڕکێ بکەن. هەر ئەوەندەیە؟ بێگومان نەخێر! هەموو نهێنی گەمەکەش لەوەدایە. دەربارەی زنجیرەکە: ئەم زنجیرەیە، گەمەی سکوید، کە بە عەرەبی دەکاتە (یاری حبار) …

درێژه‌

ڕه‌فتاری ده‌نگدان له‌ نێوان ئاڕاسته‌ی عه‌قڵانییه‌ت و ئاڕاسته‌ی سایکۆلۆجی

Matthias Wewering

محەمەد رەحمان ئەحمەد _________________________________ ناوه‌ڕۆک – پێشه‌کی 1- له‌باره‌ی به‌شداری سیاسی و ڕه‌فتاری ده‌نگدان 1-1 به‌شداری سیاسی 1-2 ڕه‌فتاری ده‌نگدان 2- عه‌قڵانیه‌تی و سایکۆلۆجیه‌تی ڕه‌فتاری ده‌نگدان 2-1 عه‌قڵانیه‌تی ڕه‌فتاری ده‌نگده‌ر 2-2 سایکۆلۆجیه‌تی ڕه‌فتاری ده‌نگدان 2-3 جیاوازی نێوان هه‌ردوو ئاراسته‌که‌ (عه‌قڵانی و سایکۆلۆجی) له‌ شیکردنه‌وه‌ی ڕه‌فتاری ده‌نگدان – ده‌رئه‌نجام – سه‌رچاوه‌کان ___________________________________ پێشه‌کی …

درێژه‌

پیسبوونی ژینگە، بە دیوە تاریکەکەی ڕوناکی

د. مەدیحە سۆفی لە کۆتایی سەدەی نۆزدەهەمەوە و دوای داهێنانی وزەی کارەبا لە لایەن ئەدیسۆنەوە، بۆ یەکەم جار بەکارهێنانی چرا بۆ ڕوناککردنەوەی ماڵ و شوێنی کارکردن و بەرهەمهێنان بەکارهات، دوابەدوای ئەم داهێنانە گرنگە، چەندەها داهێنانی دی بۆ پاشەکەوتکردنی وزەی کارەبا، یان (کەم و زۆر) کردنی ڕادەی تیشک و هێزی تیشکدانەوەی …

درێژه‌

”زانینی زگماكی و زانینی ئەزموونی”

د. ساماڵ مانیی مەبەست لە زانینی زگماكی، ئەو زانینەیه‌ كە پێوەی لەدایك دەبیت؛ لە کاتی لەدایکبوونەوە هەتە. جیاكردنەوەی ئەم زانینە و زانینی ئەزموونی؛ زانینێك كە بەدەستدێت لە ڕێی فێربوون و ئەزموونی ژیانەوە. سەرئەنجامی دیبەیتێكی مێژووییە لە فەلسەفەدا، ئەو فەیلەسوفانەی ناوەکیین (ئینتێرنالیستین)، سەر بە ڕێبازی ناوەكیین، پێیان وایە كە زانین زگماكییە …

درێژه‌

بمخوازە بێ مارەیی !

سەرکەوت شەریف چەند ڕۆژێکە هاشتاگی “تزوجني بدون مهر” کچانی لوبنانی بانگەشەی بۆ دەکەن، بۆتە بابەتێکی گەرمی سۆشیال میدیا. دواتر ئەم هاشتاگە پەڕییەوە بۆ چەند وڵاتێکی تری عەرەبی، لە ناویشیاندا میسر. بە حوکمی ئەوەی لەمیسر خوێندومە و دوو ساڵ لەوێ ژیاوم، کەمێ باسی زەواج و تێڕوانینی کچانی ئەوێ دەکەم بۆ زەواج. …

درێژه‌

كۆنیاك و میزی حوشتر

خانمە فلۆرنساییەكە لە كێ‌ توڕەیە؟ شوان ئەحمەد سەدەی بیست و یەك بەسەرەتایەكی تراژیدییانە دەستی پێكرد. یانزەی سێپتەمبەر ئەو سەرەتا خوێناویی و كوشندەیە بوو كە كەس چاوەڕێی نەدەكرد. لەو ڕۆژەدا زۆرێك كوژران و زۆرێكیش گۆڕبزر و كەلوكۆم بوون. لەنێو زیندوانیشدا كەسانێكی توڕە و شپرزە كرد. دواتر ئەو كەسانە ڕق و توڕەیی …

درێژه‌

سازكردنى پرۆسه‌ى هزرى ژن له‌ نێوان شارستانییه‌تى كۆن و نوێ

Gerd Altmann

جوان عیزەت چۆن کۆمەڵگاکان هەڵسەنگێندراون؟ سەرەتا، كومه‌ڵگاى كۆن جۆرە كومه‌ڵگایەکی دروستكردنى ئه‌ندیشه‌یەكى ئه‌فسانه‌ییە‌، بەڵام كۆمه‌ڵگاى نوێ كۆمه‌ڵگایەكى چه‌قبه‌ستووه‌ به‌ بوارى هزرى نوێ و میتودى نوێی جیا جیاوه‌، بۆیه له‌ نێوان بونیادنانى كومه‌ڵگاى پێشكه‌وتوو و نا‌ بونیادنانى كومه‌ڵگاى پاشكه‌وتوو كێشه‌یەک لە ئارادایە‌، ئه‌ویش ئه‌وه‌یه‌ بناغه‌ى ئه‌م كۆمه‌ڵگایانه‌ لەسه‌ر بنه‌ماى كراوه‌ و …

درێژه‌