فیكر

ژ رۆمانسیەتا کوردینیێ بۆ خەونا دەولەتێ

موحسین ئوسمان مرۆڤێن کورد قوربانیێن خوەشباوریا خوە! ل گۆر ژێدەرێن دیرۆکی، سیاسەتمەدارێ ئیتالی گویسپی مازینی ــ Giuseppe Mazzini جارا یەکەم/ 1835، تێگەهێ نەتەوەیی ب ئاوایێ خوەیێ زانستی بکارئانی. پشتی هنگی، نەتەوەبوونێ جهەکێ ڤاڤێر د هزرا سیاسی، دیرۆکی و جڤاکی دا وەرگرت. ئانکو ل داویا سەدێ هەژدێ ــ نۆزدێ/ “چاخێ ناسیۆنالیزمان”([1]) …

درێژه‌

بێچارەیا ئەقلێن کەڤنارێن تیڤیان

موحسین ئوسمان ل هەمبەر دژواریا هێرشێن لایڤان! تۆرێن جڤاکی “فەیسبۆک، تویتەر، یۆتوبی و لایڤێن زیندی”، رۆلەکێ مەزن د ئازادیا دەربرین و هشیاریا خەلکی/ جڤاکی دا دبینن. ئەڤە یەکە ژی، ب دووری و کووری تەڤلی لاشێ سیاسەتێ دبیت. ئەڤێ یەکێ، چاڤێن خەلکی بۆ داخوازێن مافێن خوە و ریفۆرمێن سیاسی و جڤاکی …

درێژه‌

کورد وەک قەهرەمانێن شەرێ سار/ گەرم

موحسین ئوسمان ژ دوهی تا ئیرۆ! دیارە چ مۆدێلێن هزری، بێی دیاردێن جڤاکی درست نابن، لەورا کێشا سەرەکیا مە، مە نەخشەرێکا خوە، ب چاڤێن نە دوورهێلی پیڤایە و کێشایە! بنێرە ئەقلێ سیاسی ل جیهانا مۆدێرن، ب رێزبەندیا “باژار/ ئەسینا ــ یوونان، سیاسەت/ ئەرستۆ ــ فەلسەفە و پارت/ سیکولار” دەربازبوویە، بەلێ …

درێژه‌

کۆرۆنا و فەلسەفە

موحسین ئوسمان بەشێ پێنجێ رەوشەنبیر ل هەمبەر دادگەها کۆرۆنا! گوهەرینا مرۆڤی یا ژ سروشتی بۆ رەوشەنبیریێ، چاخێ تابۆ ژ بۆ بکارئانینا گوهنێلی دگەل ژنێن نێزیک “دایک، خوشک و…” هاتیە دەسنیشانکرن، هنگی مرۆڤ دەربازی واری کولتوری بوویە. مارکس دبێژیت، پەیدابوونا کولتوری دگەل چێکرنا ئالاڤان بوویە، بەلێ لیڤی شتراوس دبێژیت، کولتوری ژ …

درێژه‌

کۆرۆنا و فەلسەفە

موحسین ئوسمان بەشێ یەکێ ئۆل و زانست/ فەلسەفە ل هەمبەر پرسێن دیرۆکی! دیارە دگەل بوونەوەری، نەخوەشی و پەژیک ژی ب فۆرم و ناڤێن جودا پەیدابووینە، چونکو دیالێکتیکا “حەزا ژیانێ” و “ترسا مرنێ”، نەهێلاینە قەت مەژیێ مرۆڤی ئارام ببیت! هەر ژ تۆفانا نوحی/ گلگامێش و پاش پەرتووکێن ئۆلێن ئیبراهیمی، لێسەرا تسۆنامی …

درێژه‌

قەیرانی ئیکۆلۆژیی و وەرچەرخانی پەیوەندییە کۆمەڵایەتییەکان بە سروشتەوە

هێرۆ خوسرەوی هەموومان دەزانین و دەبینین کە جیهان بۆ چ دۆزەخێکی سەرمایەداریی هەنگاو دەنێت. گەرمبوونی زەوی و بێ کۆنتڕۆڵ زیادبوونی دوانەئۆکسیدی کاربۆن لەبەرگەهەوادا لە سوڕێکی نەبڕاوەى بەردەوامدان. گەشتە فڕۆکەوانییەکان، زیادەبەکارهێنان و ڕنینەوەی زەوی و هەروەها زیادەڕاوکردنی ماسی و فڕێدانی پلاستیک بۆ ناو دەریا و زەریاکان بەردەوام لە زیادبووندان و لەهەمانکاتدا …

درێژه‌

كۆرۆنا : پەلاماردانى سروشت بێ باج نییە

رامان عوسمان كورده‌ جۆرە مرۆڤى Homo – Erectus زیاتر لە ٢ ملیون ساڵ ژیاون، جۆرى ئێمە ٢٠٠ هەزار ساڵێکە سەروکەلەمان دەرکەوتووە! ئاخۆ بەنیازین ریکۆردى ئەوان بشکێنین؟ زۆر لەوە ناچێت ئەقڵمان بەوە بشکێت بەو پێیەى خەریکین هەرچى سەرچاوەى سروشتە لە ئاو و خاک و نەوت و کانزایە بەخێرای دەرى دەهێنین. لەو …

درێژه‌

ڕاسیزم، فاشیزم ، دژەژنبوون، سێكوچكەى یەك كێشە

Image: Firentis de Pixabay

هێرۆ خوسرەوی Firentis-de-Pixabay خەبات بۆ ئازادیی و ڕزگاریی ژنان خەباتێکە  لەهەمان کاتدا تێکەڵکێش لەگەڵ خەبات بۆ ڕزگاریی مرۆڤایەتی. کەسێک ناکرێت بۆ ئازادیی و پێکەوە ژیان هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ خەباتی ژناندا نەبێت، یان کەسێک بۆ ڕزگاریی گەلەکەی هەوڵبدات، بەڵام لەگەڵ ڕزگاریی گەلێکی دیكەدا نەبێت و …هتد. خەبات بۆ ڕزگاریی ژنان و …

درێژه‌

سینەمای کوردی و قەیرانی فیلمسازی

نەوزاد جەمال Image: DarkWorkX وەک لەوتاری پێشوومدا بەناوی”فیلمۆسۆفی؛ فەلسەفەی فیلم” باسمکردووە، فیلم و سینەما هێندە گرنگە لەڕووی بیرکردنەوەو کاریگەرە لە پرسیارسازکردندا کەوادەکات  وەک ئامرازێکی شارستانی و رۆشنبیری پێویست دابنرێت. هەروەها، لەم سۆنگەوە پێویستە ئاوڕێک لە ڕەوشی فیلم و سینەمای کوردی بدەینەوە. چونکە، نەوەی ئەمڕۆ هێندە نەوەی شاشەکانە، ئەوەندە وەرگرێکی باو …

درێژه‌

سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ

موحسن ئۆسمان بەرلین بڵاوکردنەوەی بەشی دووی ئەم توێژینەوەیە بە کرمانجی Image: Nino Carè III ب پاشخانێن کولتورێ تەرلانی و خوەشباوریێ، ئەم وسا هاتینە پەروەردەکرن، کو چ “هزر، باوری و تێگەهشتن” ژ دەرڤەی مە باش/ راست نینن! هێشتا ئەو تشتێن ئەز راست دبینم، ئەو پیڤەرێ ژیانێ‌نە، ئانکو ل گەلێن ب کولتورێ …

درێژه‌