دکتۆر مەدیحە سۆفی لەدوای شەڕی جیهانی دووەمەوە و دامەزراندنی ڕێکخراوی نێونەتەوەیی و نووسینەوەی جاڕی نێونەتەوەیی لە ساڵی ١٩٤٥ دا، بابەتی پاراستنی مافی مرۆڤ بووە بابەتێکی دیار و گرنگ لە پەرەگرافەکانی ئەو ڕێکخراوە نێونەتەوەییەدا، پاشتر لەگەڵ راگەیاندنی جاڕی جیهانی مافی مرۆڤدا لە ساڵی ١٩٤٨ دا، ئەوەندەیتر لەسەر ئاستی جیهاندا، جەخت لەسەر …
درێژهسۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ
موحسن ئۆسمان بەرلین بڵاوکردنەوەی بەشی دووی ئەم توێژینەوەیە بە کرمانجی Image: Nino Carè III ب پاشخانێن کولتورێ تەرلانی و خوەشباوریێ، ئەم وسا هاتینە پەروەردەکرن، کو چ “هزر، باوری و تێگەهشتن” ژ دەرڤەی مە باش/ راست نینن! هێشتا ئەو تشتێن ئەز راست دبینم، ئەو پیڤەرێ ژیانێنە، ئانکو ل گەلێن ب کولتورێ …
درێژهدژە-پاڵەوانی ئەم سەردەمە
خوێنەوەیەک بۆ فیلمی (جۆکەر) بەیان سەلمان دژە-پاڵەوان (anti-héros)، ئەو کارئاکتەرەی خەسڵەتەکانی پاڵەوانی تێدا نابینین. پاڵەوانیش بەو واتاییەی لە دەقی خەیاڵیدا لەسەری ڕێککەوتوون، وەکو دەقی ڕۆمان، لە کەسایەتی پاڵەوانێکدا بەرجەستە دەبێت کە هەموو خەسڵەتێکی باشی و ئازایەتی تێدایە. لە دەقێکمان بەناوی (دژە-ڕۆمان) کە لە یەکێک لە ژمارەکانی ڕۆژنامەی کوردستانی نوێ بڵاو …
درێژه“هەرچۆنێك بێت؛ بۆرژوازیی لە هەژاران تۆقیوە”
چەند تێبینییەك دەربارەى فیلمی “جۆكەر پێشڕەو محەمەد سەرەتا دوای ئەوەى فیلمی “جۆكەر”م لە سینەمای “بابیلۆن”ی كرۆیتزبێرگی بەرلین بینی، لە دانیشتنێكی هاوڕێیانی “بازنەى واڵتەر بنیامین” لە بەرلین، پێش دەستپێكی بازنەی گفتوگۆ دەربارەى چەمكەكانی بارۆك، كەرنەڤالیسك، قەرەقۆز و هتد لە ئەدەبیاتی سەدەى حەڤدەی ئەڵمانییدا و شیكاریی بنیامین، ناوی فیلمی “جۆكەر” (2019) كەوتە …
درێژهسۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ
موحسن ئۆسمان بەرلین بڵاوکردنەوەی بەشی یەکەمی ئەم توێژینەوەیە بە کرمانجی Image: Nino Carè ــ سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ (بەشێ یەکێ) رەوشەنبیرێ فەقە/ د هەمبێزا سیاسەتمەدارێ خەلیفە دا ــ سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ (بەشێ دووێ) رەوشەنبیر و سەرۆک/ دوئالیزما پەسن و پۆستان ــ سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ (بەشێ سیێ) کورد و گوهەرین ــ سۆسیۆلۆژیا رەوشەنبیریێ …
درێژهپێگەی زانستی، ئەوەی کە ئێمە نیمانە
د. مەدیحە سۆفی/ ئەڵمانیا Image: Gerd Altmann زانست ئهو پێگهیهی، جیهان بهرهو ئهگهری باشتر و فراوانتر و گۆڕانی ئهرینی و لهبارتر دهبات، ئهو وردهکاریهی دهتوانێ ژیان له شێوازێکی شیاوتر، گونجاوتر، بهختهوهرتر، ئاسانتر، بۆ مرۆڤایهتی دابین بکات، پێشبینیەکانی تێدا دەخاتەڕوو و دەتوانرێ وشیاری تێدا بهرجهسته بکرێ و داواکاری و پێداویستیهکانی مرۆڤی …
درێژهواڵتەر بنیامین و دیالەكتیكی مێژوویی هونەر
دەربارەى هونەر، خەرمانە و فیلم پێشڕەو محەمەد Image: parannca یەكێك لە بەناوبانگترین نووسراوەكانی بنیامین دەربارەى هونەر بریتییە لە نامیلكەى “كاری هونەریی لەسەردەمی بەرهەمهێنانەوەى تەكنیكییدا”[1] كە لە ساڵی 1935 نووسرا و سەرەتا لە ساڵی 1936 بە زمانی فەڕەنسیی بڵاوكرایەوە. لە ساڵی 1939، بنیامین جارێكی دیكە بە دەقە ئەڵمانییەكەدا دەچێتەوە. مێژووی بەرهەمهاتنی …
درێژهلەشفرۆشی – كۆنترین پیشە لە مێژوودا-
شوان ئەحمەد كامتان بێ گوناهە، بایەكەم بەردی تێبگرێت – حەزرەتی مەسیح – ئەم نوسینە بەر لەهەر شتێک، بەخاتری هەموو ئەو کچ و ژنانەیە کە دەستکورتی و هەژاری و قۆرتی زەمانە، ناچار بەپیشەیەکیان دەکات کەخۆیان خوازیاری نین و ئاواتی بۆ ناخوازن. -1- تەمەنم نزیكەی دەساڵانێك دەبوو. بەسەردان چووبوین بۆماڵی خزمێكمان. لەپڕ …
درێژهئهخلاقی کانتی و ئیرادهی ئازاد
موحەمەد ئەحمەد Image: Rama Krishna Karumanchi کانت لهسهرهتای کتێبی (بناغهدانانی میتافیزیکیای ئاکار) دهڵێت ” هیچ شتێک نابێت پێی بگوترێت باشه ئهگهر ئیرادهیهکی باشهی لهگهڵدا نهبێت که بۆ بیرکردنهوه شیاوبێت، ئیرادهی باشهش ئیرادهیهکه له خودی خۆیدا باشه.”. واته پهیوهست نیه به بهدیهاتن یان بهدینههاتنی ئامانجهکان، یان ههر شتێک که لهدهرهوهی خۆی …
درێژهژن و ئیکۆلۆژی دوو چەمكی تێهەڵکێش بۆ گەشەی بەردەوام
د. مەدیحە سۆفی/ ئەڵمانیا Image: Jonny Lindner لەبەر ڕۆشنایی زانستی نوێ و توێژینەوە یەك لەدوای یەکەکانی بوارە جیاوازەکاندا، بەتایبەت پاش شۆڕشی پیشەسازی و سەرهەڵدانی گەشەی ئابووریەکی قەبە و بەرهەمهێنانی کاڵای جۆراوجۆر لەدوای شەڕی جیهانی دووەمەوە، جیهانێك دروست بوو، ڕایەڵی نێوان بواری ئابووری، کۆمەڵایەتی، ژینگەیی ناهاوسەنگ کرد. واتە چاوبرسێتی بازرگان و …
درێژه
transcultures ترانسكولتوور