فیكر

“سەمپۆزیۆم” کرانەوەی ئەفلاتون بەڕووی (ژن)دا “قسەکردن لەباری خۆشەویستییەوە، خۆشەویستییە” هاوڕێ خالد پەیژەی خۆشەویستی دیۆتیما[1] کە بە پەیژەی (خۆشەویستی ئەفلاتون) یان (ئیرۆسی ئەفلاتون) ناسراوە، فەلسەفەی جۆرە جیاوازەکانی خۆشەویستیی (دیۆتیما- سوکراتی ئەفلاتون) پێکدەهێنێت. لە دەوروبەری (٤١٦)ی پ.ز، ئەگاسۆن Agathon[2]بە بۆنەی سەرکەوتنی لە یەکەم دەقی نووسیندا، ئێوارە خوانێکی بۆ هەموو پیاوە دیارەکانی ئەسینا …

دڵشاد کاوانی، شەقڵاوە ئێوارەیەکی مانگی حوزەیرانی ساڵی ٣٩٩ پێش زایین، پیرە پیاوێکی تەمەن حەفتاکان لە زیندانێکی ئەسینا خەریک بوو لە سێدارە بدرێت. بە جلێکی کۆنی شاقەڵ و بەپێی پەتییەوە، کەچی لە ڕووخسار ئارام و ئاسوودە بوو. دوای ئەوەی هاوسەرەکەی بۆسەلامەتی و پارێزگاری لە سوقرات لە کارەکەی دووری خستەوە، مژوولی ئەوەبوو …

جوان عزه‌ت ”ئێمه‌ پێویستمان به‌ دووباره‌كردنى ئه‌قلى دوێنێ نییه‌، به‌ڵام‌ پێویستمان به‌ په‌روه‌رده‌یه‌كه‌، نه‌وه‌ى داهاتووی پێ فێرى گۆرین بكه‌ین”. ماسلۆ هه‌موو تێزى فه‌لسه‌فى له‌سه‌ر ئه‌وه‌ كۆكه‌، كه‌ ئه‌م جیهانەی‌ له‌ مادده‌پێكهاتووه‌ ئه‌وه‌نده‌ كاریگه‌رى له‌سه‌ر مێژووى مرۆڤایه‌تی‌ هه‌بووه‌، یاخۆد له‌ ئایدیایى زیهنى پێكهاتووه‌؟ ئایدیالیزم چه‌مكێكه‌ گرێداراوى شته‌ جه‌وهه‌ریه‌كانه،‌ له‌ ماتریال و …

جوان عزه‌ت فكر له‌ سێ بوارى سه‌ره‌كی‌ خۆى بەیان‌ ده‌كات، ئه‌ویش بیر، زمان و مێژوو. كاتێك ئه‌م هه‌ر سێ بواره‌ به‌ره‌و میتۆدى تیۆرى و پراكتیكى ده‌چێت، ئه‌و كاته‌ كۆمه‌ڵگا ده‌توانێت به‌رهه‌می لۆژیكى خۆی له‌ بوونى زمان وه‌ربگرێت، بوون به‌و مانایه‌یى كه‌ پێویسته‌ هه‌بێت. چۆنكه‌ زمان هه‌میشه‌ به‌شێكى په‌یوه‌ندى بوونه‌ له‌ …

هاوڕێ خالید فەلسەفە و مرۆڤ        بەرایی فەلسەفاندنی چەمکی (هاوڕێیەتی) (Friend ship) لە فۆرمە نەریتییه‌‌كه‌یدا دەگەڕێتەوە بۆ ئەفلاتۆن. كاتێك لەسەر بنەمای چینەکان جۆری پەیوەندییە هاوڕێییەتییەکانی پۆلێن كرد. تیۆری ئه‌فلاتۆن (تاك له‌ پێاو گشت) جه‌خت له‌ ناوه‌ندییه‌تی سیسته‌م ده‌كاته‌وه‌ بە ئامانجی بەدیهێنانی چاكه‌ی گشتی و هارمۆنی. به‌م پێیه‌ رۆڵ و پێگه‌ی …

دیلان قادر له‌ نێو ئەو هەوڵانەی بۆ پێناسەکردنی مرۆڤ دراون، مرۆڤ وه‌ك ئاژه‌ڵێكی كۆمه‌ڵایه‌تی، مرۆڤ وه‌ك خاوه‌نی زمان، مرۆڤ وه‌ك خاوەنی هۆشمه‌ندی و مرۆڤ وەک هونەرساز و ئامێرساز، هەوڵێکی جودا لەو تێڕوانینەیە هەیە كه‌ مرۆڤ وه‌كو گەڕۆکێک ده‌بینێت، وەکو بوونەوەرێکی جێ بە خۆ نەگرتوو، وەکو زیندەوەرێک کە شوێنگۆڕین هەم مەرجی …

ئایین لە نێوان عەلمانییەت و پۆست عەلمانییەتدا: چارەسەرێکی مامناوەند بۆ ئەم سەردەمەی کۆمەڵگای کوردی

فەیسبووک لە نێوان پانتایى تایبەت و پانتایى گشتیدا

نووسەر: د. ساماڵ مانیی بۆ یەکەم جارە کە خاتوو ‌ د. ساماڵ مانیی ”فەلسەفەی جێندەریی” دەهێنێتە هزراندنی کوردیەوە. ئەمە دوا کتێبی پرۆژە نووسینی فەلسەفی (هەگبەی زانین)ە و کردی بە سەرەتایەک بۆ دروستکردنی ”فەلسەفەی جێندەریی” لە کوردستاندا.  ئەو کتێبە بە ناونیشانی “ژن و فەلسەفە، فەلسەفەی جێندەریی”یە، لە ڕۆژی ژن، رۆژی ٨ …

پێشڕەو عەبدوڵا 1 تێگەیشتنی دەروونشیکاری کارڵ گۆستاڤ یۆنگی(1875-1961) قوتابخانەی دەروونی زووریخ، لەمەڕ ئایین پرسێکی ورد و زانستی گرنگە بۆ تێگەیشتن لە ڕۆڵی ئایین لە داڕێژرانی کەسێتی مرۆڤ، بەڵام شڕۆڤە و تێگەیشتن لەم پرسە هەروا ئاسان نییە، چونکە یۆنگ لەڕێگەی کۆمەڵێک گوتەزای قوڵەوە بیر و ڕاکانی خۆی دەربڕیوە، ئەم گوتەزایانەش پێویستی …