چوارشەممە, كانونی یه‌كه‌م 24, 2025
frku

transcultures

پرۆژەی بەنداوەکانی باشوری ڕۆژهەڵاتی ئەنادۆڵ

کورتەیەك لە تێزی Güneydoğu Anadolu Projesi – GAP د. مەدیحە سۆفی Photo: Arek Socha هەر لە کۆنەوە دابینکردنی ئاو و دۆزینەوەی دەروازەی گەیشتن بە سەرچاوەی ئاو مەرجی گەشەی کۆمەڵایەتی و سەرهەڵدانی شارستانیەت و نیشتەجێبوون بووە، لەگەنەی روباری دیجلە و فوراتیش کە بە مێزۆپۆتامیا ناسراوە، یەکەم لانکەی شارستانیەت بووە لە سەردەمە …

درێژه‌

ئەخلاق و یاسای ئاسنینی چێژ و ئازار

موحە‌مە‌د ئە‌حمە‌د Photo: JL G سەرچاوەی ھەموو کردەیەکی مرۆڤ پاڵنەرەکەی چێژ یان ئازارە. ھەموو کردەیەک کە مرۆڤ دەیکات یان بۆ ئەوەیە لە ئازار دوور بکەوێتەوە، یانیش لە چێژ نزیکبێتەوە. (ھەر کردەیەک کە بە خەیاڵت دادێ بیھێنیتەوە ناتوانێت لە چێژ و ئازار بەدەریان بکەیت) ئیتر (حەز لە چێژ و ترس لە …

درێژه‌

بلۆگ، جیهانی هاوڕازی و متمانه‌

بەیان سەلمان Image: Kevin King (بلۆگ) Blog، ئه‌م وشه‌یه‌ له‌ چیه‌وه‌ هاتووه‌؟ بلۆگ وشه‌یه‌کی نوێیه‌، دەکرێ لە فەرەنسیدا بەBlogue  بناسرێت. وشەکە بە پێی (ویکیپیدیا) سه‌ر به‌ جیهانی ماڵپه‌ڕه‌کانی ئینتەرنێته‌. به‌و شێوه‌یه‌ زنجیره‌ بابه‌تێک ده‌نووسرێ‌ پێی ده‌وترێ گوتار، یاخود تێبینی. به‌رواری رۆژ یاخود کاتێکی دیاریکراویشی بۆ ده‌ستنیشان ده‌کرێ، به‌ڵام زۆربه‌ی كات …

درێژه‌

رۆژهەڵاتی ناوەڕاست: چەقی ململانێکانی جیهان

کۆژین سدیق Photo: Peggy und Marco Lachmann-Anke ڕۆژھەڵاتی ناوەڕاست ناوچەیەکی جوگرافی پێکدەهێنێت، كه‌ بریتییه‌ لە: ئەفغانستان، پاکستان، ناوچەکانی قەوقاز، ئاسیای ناوەڕاست و باکووری ئەفریقا. تەنانەت ھەندێجاریش وه‌ك ڕۆژھەڵاتی نزیک ناوده‌برێت. لەڕووی ھەڵکەوتەی جیۆپۆڵێتیک و ستراتیژییەوە، یەکێکە لە ناوچە گرنگ و دەوڵەمەندەکانی جیھان. لە مێژوودا، بەتایبەت لەدوای سەدەی بیستەوە، کێشە و …

درێژه‌

ئیخوان موسلیمین چی جۆرە دەوڵەتێکی دەوێت؟

بڕوا کەمال Photo: Michael Gaida ئیخوان موسلیمین، لەساڵی 1928، لە شاری ئیسماعیلیە له ‌میسر، لە سەردەستی حەسەن بەننا دامەزرا. ئامانجی بریتیبوو له‌ سەرلەنوێ گێڕانەوەی خەلافەتی ئیسلامی، چاکسازی لە کۆمەڵگا، پەروەردەکردنی گەنج له‌ڕێگه‌ی شه‌ریعه‌و برەودان بە ئیسلامی سونەگەرایی. ئەم ڕێخراوە لە ڕووداو و گۆڕانکارییەکانی میسردا، پشکی گەورە بەردەکەوێت. چونکە کەوتە شەڕە …

درێژه‌

رۆڵ و کاریگەری رێکخراوە بیانییەکان لە هەرێمى کوردستان

(1991- 2003) ئاوات محەمەد ئەمین      Photo: Gerd Altmann سەرەتایەکى پێویست مەبەست لە رێکخراوە بیانییەکان لەم نووسینەدا ئەو رێکخراوە ناحکومییە جیهانییانەن کە لە ژێر چەندین ناونیشان و بە ئامانجى خێرخوازى و کۆمەک لە ساڵى 1991و دواتر هاتوونەتە کوردستان. لە پێناسەى گشتى بۆ رێکخراوە ناحکومییە نێودەوڵەتییەکان INGO وەک ئەوەى لە زۆربەى یاساکان …

درێژه‌

ژیاننامه‌ی حەنا مینه‌ ‌

وه‌رگێڕانی: توانا حه‌مه‌نووری به‌شی یه‌كه‌م حه‌نا مینا ـ حەنا مینه‌ له‌ ساڵی 1924 له‌ خێزانێكی هه‌ژار له‌دایك بووه‌، له‌گه‌ڕه‌كی (ئه‌لموسته‌نقه‌ع) له‌ یه‌كێك له‌ گونده‌كانی لیوای ئسكه‌نده‌رۆن، كه‌ دواتر له‌ساڵی 1939 ئه‌و لیوایه‌ به‌ توركیاوه‌ لكێندرا، ئه‌و كات له‌گه‌ڵ خێزانه‌كه‌یدا گه‌ڕایه‌وه‌ بۆ لازقیه‌و وه‌كو سه‌رتاش ده‌ستبه‌كار بوو، له‌ ساڵی 2008یشدا و …

درێژه‌

وەهمی هەژاری زمانی کوردی

نەوزاد جەمال truth-Gordon Johnson پێشەکی ئەوە راستییەکی زانراوە کە ‘زمان’ سامانێکی نەتەوەیی نیشتمانییە. چونکە، زمان ئەمبارێکە کە لەخۆیدا یادەوەری و نەریت و بیرکردنەوەو هەست و خولیاکان هەڵگرتووە. دەشکرێت بڵێن، زمان ئەرشیفێکی مێژوویی ووشەو دەستەواژەو زاراوەو دەربڕینە جیاکانی تێدا تۆمارکراوە. بەواتایەیەکی تریش، مێژووی ئەو بیرۆکەو رووداو هەست و نەستانەن کە چوونەتە …

درێژه‌

شانزەی ئۆکتۆبەر، شکستی سیاسەتی ئابووری باشوری کوردستان لە ژێر سێبەری بوونی وزەدا؟

د. مەدیحە سۆفی photo: Last drop-Dorian Pellumbi وزە ئەو ناوبژیکەرەی، کە هەرگیز دادپەروەر نەبووە، ئەو بەها ئابووریەی، هەرگیز لە خزمەتی وڵاتە بەرهەمهێنەرەکانی خۆی نەبووە، ئەو گەنجینەیەی ڕێژەیەکی زۆری دەکەوێتە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاستی پڕ لە شەڕ و ئاشوب و نائارامی، کەچی لە وڵاتانی ڕۆژئاوادا دەخزێنێتە نێو کێبڕکێی ڕیزبەندی یەکەمی ئابووری جیهانیەوە لە …

درێژه‌

کولتووری ھەژاری و ھەژاریی کولتووری

محەمەد ئەحمەد کولتووری ھەژاری بریتیە لە روانین و شێوازی بیرکردنەوەی ھەژارانەی تاک و ئاستی نزمی چاوەڕوانیەکانی لەگەڵ بژاردن و دەستنیشانکردنی ئەو پۆست و پێگە و شێوازە ژیانە ئاساییەی کە بریاردەدات پێی بگات وە ئەو داھاتووە سادەیەی کە خۆی بۆ ئامادە دەکات. کولتووری ھەژاری ھەمان خۆ بەکەمزانینە لە ئاست گەیشتن بە …

درێژه‌